Viðskiptaráð Íslands hefur greint frá áhyggjum sínum af því að ekki ríki sameiginlegur skilningur um þær forsendur sem yfirstandandi kjaraviðræður eiga að byggja á. Viðskiptaráð segir að í ljósi þess hve hart sé tekist á um staðreyndir virðist nokkuð ljóst að skortur sé á aðgengilegu efni sem sýni með skýrum hætti hver staðan í íslensku efnahagslífi raunverulega sé, hvað sé til skiptanna og hvernig auka megi velferð allra landsmanna með sjálfbærum hætti til lengri tíma. Þetta kemur fram í fréttatilkynningu frá Viðskiptaráði.
Viðskiptaráð hefur sett fram eftirfarandi tíu atriði, sem tilraun til að varpa ljósi á stöðu og þróun íslensks atvinnulífs á einfaldan hátt:
- 1. Sjö feit ár að baki
- 2. Góð ár að meðaltali – betri sums staðar, verri annars staðar
- 3. Hátt launahlutfall er sterk vísbending um takmarkað svigrúm til launahækkana
- 4. Í hávaxtalandi er ekki hægt að hækka hæsta launahlutfall innan OECD
- 5. Arðgreiðslur eru jafn eðlilegar og vaxtagreiðslur
- 6. Hægir á vexti i tækni- og hugverkaiðnaði þar sem tækifærin liggja
- 7. Ferðaþjónustan, driffjöður hagvaxtar, gefur verulega eftir
- 8. Fólk er almennt svartsýnna á stöðuna og framtíðarhorfurnar
- 9. Ósjálfbærar launahækkanir hafa oftast leitt til verðbólgu – einfalt dæmi
- 10. Eigi of miklar launahækkanir að skila raunverulegri kjarabót kallar það á erlenda skuldsetningu
Sjá má umsögn um hvert ofangreint atriði hér .
Launin þurfi að endurspegla íslenskan veruleika
Að sögn Viðskiptaráðs vilja forsvarsmenn fyrirtækja hag starfsfólks síns sem bestan. Til að tryggja að svo megi verða þurfi samfélagið að skapa mælanleg og ómælanleg verðmæti og a.m.k. það fyrrnefnda verður ekki gert án öflugs atvinnulífs. Stöðugt og traust rekstrarumhverfi efli atvinnulífið og skapar því betri aðstæður til að vaxa og dafna. Til þess þurfi umgjörðin að vera traust og þar falli vinnumarkaðurinn undir ásamt öðru. Það sé ósk allra að kaupmáttur landsmanna sé sem mestur og að hér séu greidd há laun. Ekkert verði þó til úr engu og launin þurfi að endurspegla íslenskan veruleika. Ef þau geri það ekki tapi meginþorri landsmanna, ekki síst þeir tekjulægstu sem rannsóknir benda til að verði verst úti í verðbólguskoti.
