Orkuveita Reykjavíkur, í samstarfi við Háskóla Íslands og erlendar vísindastofnanir, hafa fengið tvo styrki samtals að fjárhæð 12,2 milljóna evra frá Evrópusambandinu til þróa áfram bindingu koltvíoxíðs sem grjót. Fjárhæðin sem samstarfsaðilarnir hljóta til verkefnanna svarar til liðlega eins og hálfs milljarðs króna, sem eins og V iðskiptablaðið hefur fjallað um slagar upp í þann kostnað sem viðgerð á höfuðstöðvum Orkuveitunnar mun kosta að lágmarki.
Nýsköpunarverkefnin, sem hófust árið 2007, hafa þegar leitt til verulegs samdráttar í losun jarðhitalofts frá Hellisheiðarvirkjun, segir í fréttatilkynningu. Níu doktorsnemar hafa varið ritgerðir sínar um kolefnisbindingu í bergi og starfa við rannsóknir hér heima og erlendis. Framundan er meðal annars að þróa bindingu koltvíoxíðs á sjávarbotni. Dr. Edda Sif Pind Aradóttir verkefnisstjóri segir styrkina, sem dreifast á fjölda samstarfsaðila, vera mikla viðurkenningu og auka vægi verkefnanna í baráttunni við loftslagsvandann.
Gas í grjót
Frá árinu 2007 hafa vísindamenn í samstarfi við iðnaðar- og tæknifólk Orkuveitu Reykjavíkur og dótturfyrirtækjanna Orku náttúrunnar og Veitna unnið að þróun og prófun þeirrar hugmyndar að hægt sé að taka koltvíoxíð sem kemur upp með jarðhitavökvanum við nýtingu hans, blanda það vatni og dæla því aftur niður í jörðina þaðan sem það kom. Þar bindist það varanlega á formi steinda. Þetta heppnaðist.
Sama aðferð er nú nýtt til að hreinsa brennisteinsvetni úr útblæstrinum og er nú um 60% þess sem upp kemur bundið sem steindir í basaltberglögum djúpt í jörðu í grennd virkjunarinnar. CarbFix er heitið á upphaflega þróunarverkefninu með koltvíoxíð. SulFix er heitið sem brennisteinsverkefnið fékk og einu nafni ganga þau undir heitinu Gas í grjót.
Beina sjónum að sjónum
Vegna þess að þær aðferðir sem þróaðar hafa verið til að binda jarðhitaloftið í basaltlögunum eru vatnsfrekar og að mikil basaltberglög er að finna á hafsbotni beina vísindamenn í verkefninu nú sjónum að bindingu koltvíoxíðs í sjávarbotni.
Verkefnið við koltvíoxíðið, sem nefnt er CarbFix, hefur vakið heimsathygli síðustu misseri og sérstaklega eftir að grein um það birtist í Science, virtasta vísindatímariti heims, um mitt síðasta ár. Erlendir fréttamiðlar og sjónvarpsstöðvar hafa gert sér ferðir hingað til að flytja fréttir eða vinna heilu þættina um verkefnið. Nýjasta dæmið um áberandi alþjóðlega umfjöllun um verkefnið er í júlí- tölublaði alþjóðlega jarðvísindatímaritsins EARTH.
Þar prýðir Hellisheiðarvirkjun forsíðuna. Gas í grjót er í brennidepli og það sett í samhengi við önnur rannsóknar- og þróunarverkefni með sömu markmið. Rætt er við þau Eddu Sif verkefnisstjóra og dr. Sigurð Reyni Gíslason rannsóknarprófessor við Háskóla Íslands sem fer fyrir vísindaráði verkefnisins.
