Fjármálaeftirlitið hefur sett reglur sem hámarka leyfilegt veðsetningarhlutfall nýrra fasteignalána. Samkvæmt reglunum sem nú taka gildi skal veðsetningarhlutfall vera að hámarki 85% af markaðsverði fasteignar. Þegar um er að ræða fjármögnun á fyrstu fasteign verður heimilt að lána allt að 90% af markaðsverði en samkvæmt 2. mgr. 25. gr. laga um fasteignalán til neytenda skal heimila aukið svigrúm vegna lána til fjármögnunar kaupa á fyrstu fasteign. Þetta kemur fram í tilkynningu frá Fjármálaeftirlitinu.

„Tilgangur reglnanna er að varðveita fjármálastöðugleika og treysta viðnámsþrótt lánveitenda og lántaka gagnvart mögulegum viðsnúningi á fasteignaverði, nú þegar vaxandi spennu gætir á húsnæðismarkaði. Fjármálaeftirlitið stuðlar að mildun áhættu vegna lánveitinga í atvinnuskyni með öðrum hætti, svo sem með viðeigandi eiginfjárkröfum til fjármálafyrirtækja.

Þó svo að í reglunum sé kveðið á um hámark veðsetningarhlutfalls fasteignalána hindrar það hvorki né ætti að letja lánveitendur til að beita lægri hámörkum almennt eða í einstökum tilfellum þegar við á,“ kemur einnig fram þar.

Fjármálastöðugleikaráð tekur undir tillögurnar

Í tilkynningu Fjármálaeftirlitsins segir að í áliti Fjármálastöðugleikaráðs tekur fjármálastöðugleikaráð undir tillögur Fjármálaeftirlitsins og áréttar að aðstæður á húsnæðismarkaði gefi tilefni til að huga að viðnámsþrótti bæði lánveitenda og lántaka. Það er álit ráðsins að reglurnar séu til þess fallnar að mæta aðstæðum sem ógnað gætu fjármálastöðugleika eða haft óæskileg áhrif á fjármálakerfið.

Einnig bendir Fjármálaeftirlitið á það að raunvirði íbúðahúsnæðis hefur hækkað umtalsvert síðustu misseri og reyndist ársvöxtur þess 21,2% í júní síðastliðnum. Vísbendingar eru um að áfram verði þrýstingur á fasteignaverð. Hækkun húsnæðisverðs fram að miðju ári 2016 var að miklu leyti í samræmi við áhrifaþætti húsnæðisverðs, svo sem laun og byggingakostnað. Undanfarin misseri hafa orðið frávik frá þessari þróun og vaxandi misvægis hefur gætt milli húsnæðisverðs og þessara undirliggjandi þátta.