Frumvarp um breytingar á stimpilgjöldum vegna kaupa einstaklings á íbúðarhúsnæði hefur verið lagt fyrir Alþingi í níunda sinn.
Málið er nú lagt fram að nýju með þeirri breytingu að undanþáguákvæði 6. gr. laganna verði útvíkkað enn frekar og nái þannig einnig til stimpilgjalds vegna kaupa einstaklinga á lögbýli.
Vilhjálmur Árnason, þingmaður Sjálfstæðisflokksins, er flutningsmaður frumvarpsins ásamt Diljá Mist Einarsdóttur, Ásmundi Friðrikssyni, Birgi Þórarinssyni og Jóni Gunnarssyni.
Vilhjálmur, Diljá og Ásmundur lögðu sambærilegt frumvarp fram á vorþingi en það hlaut ekki afgreiðslu.
Einstaklingum ber nú almennt að greiða 0,8% stimpilgjald vegna kaupa á íbúðarhúsnæði en þó er veittur helmingsafsláttur þegar um fyrstu kaup er að ræða.
Vilja auðvelda fólki að afla sér íbúðarhúsnæði
Verði frumvarpið að lögum mun gjaldið falla alfarið niður vegna kaupa einstaklinga á íbúðarhúsnæði og lögbýlum og undanþágan verður ekki bundin við fyrstu kaup.
„Markmið frumvarpsins eru að auðvelda fólki að afla sér íbúðarhúsnæðis eða hefja landbúnað og auka skilvirkni og flæði á markaði með íbúðarhúsnæði. Mikil þörf er á að auðvelda fólki eins og frekast er unnt að eignast íbúðarhúsnæði, einkum við aðstæður á borð við þær sem nú ríkja á húsnæðismarkaði. Þá eru stimpilgjöld orðin úrelt skattheimta sem hefur takmörkuð áhrif á ríkissjóð,” segir í greinargerð frumvarpsins.
Þegar gildandi lög um stimpilgjöld voru samþykkt á Alþingi kom fram í áliti efnahags- og viðskiptanefndar að nefndin vonaðist til þess að frumvarpið yrði „fyrsta skrefið af mörgum í lækkun stimpilgjalda sem á endanum muni leiða til afnáms þeirra.“
Gjaldið hefur skaðleg áhrif á velferð
Helmingsafsláttur var veittur af gjaldinu vegna fyrstu fasteignakaupa með þeirri breytingu en það var fyrir um áratug síðan.
Telja flutningsmenn frumvarpsins að nú sé tímabært að halda áfram þeirri vegferð sem þá var lagt upp í um afnám stimpilgjalds vegna fasteignakaupa til fulls.
„Sýnt þykir að stimpilgjald hækki viðskiptakostnað á fasteignamarkaði, dragi úr framboði og rýri hlut kaupenda og seljenda. Þá benda rannsóknir til þess að stimpilgjald hafi skaðlegri áhrif á velferð en aðrar tegundir skattheimtu. Af framangreindu má ætla að afnám stimpilgjalds af fasteignaviðskiptum muni auðvelda verðmyndun á húsnæðismarkaði með tilheyrandi aukningu á framboði sem hefur verið með minnsta móti undanfarin ár,“ segir í greinargerð frumvarpsins
„Þá er afnám stimpilgjalds vegna fasteignakaupa til þess fallið að minnka kostnað fyrir heimili við að skipta um húsnæði, hvort sem er fyrir eldra fólk sem vill minnka við sig eða barnafjölskyldur sem þurfa stærra húsnæði,“ segir þar að lokum.