Lilja Alfreðsdóttir, varaformaður Framsóknarflokksins, segir að stjórnarsáttmálinn gæti komið mörgum á óvart og hafnar því að sú stjórn sem er nú í kortunum verði kerfisstjórn og snúist um skiptingu ráðherrastóla. Lilja sagðist vera hissa á framkomu nýs flokks eins og Viðreisnar. Það eina sem komi frá flokknum séu stimplar og Viðreisn virðist mikið í mun um að koma íhaldsstimplinum á væntanlega ríkisstjórn að því er kemur fram í hádegisfréttum RÚV.
Þá sagði Ari Trausti, þingmaður Vinstri Grænna, að velferðarmálin og innviðauppbygging verði í forgrunni væntanlegrar ríkisstjórnar en að einnig sé verið að ræða um ýmsar kerfisbreytingar og nefndi fjármálakerfið og stjórnarskránna sem dæmi.
Kerfisstjórn um ráðherrastóla
„Stjórnmál eiga að snúast um samanburð á ólíkum leiðum og ólíkum stefnum. Svo þarf það að hafa einhver áhrif þegar kjósendur velja eina stefnu umfram aðra, en þarna er einmitt verið að gera meira af því sama. Meira af því sem hefur verið vandi stjórnmálanna, að mínu mati, undanfarin ár. Stjórnmálamenn koma með einhverjar áherslur í kosningabaráttunni, en svo eftir kosningar þá mynda þeir það sem kalla mætti samsæri gegn kjósendum, um að ná einhverjum lægsta samnefnara og skipta á milli sín embættum í stað þess að berjast fyrir þeirri stefnu sem er boðuð,“ sagði Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, formaður Miðflokksins, á Sprengisandi í morgun.
Sigmundi þykir ólíklegt að stjórn Vinstri grænna, Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks, sem nú er á teikniborðinu muni ráðast í stór og mikilvæg verkefni. Hann segir þessa stjórn verða myndaða á sama grunni og síðasta stjórn sem enginn hafi vitað um hvað var mynduð, annað en að ná meirihluta og skipta á milli sín stólum.
Sigmundur segir þó jafnframt að óhjákvæmilegt sé að gera málamiðlanir ef flokkar eigi að komast í meirihluta en það skapi illa nauðsyn, trúi menn á annað borð því sem þeir boði og þá liggi beinast við að starfa með þeim sem standi sér næst í skoðunum. „Hér er verið að fara þveröfuga leið. Vinna með þeim sem voru kannski lengst í burtu frá viðkomandi og beinlínis gert að stefnu að vinna með sem eru lengst frá viðkomandi pólitískt séð í stað þess að vinna með þeim sem voru nær í stefnu og kannski tilbúnir að fylja því eftir sem lofað var í kosningum.“
Sigmundur segist ekki hafa orðið var við framtíðarsýn þeirrar ríkisstjórnar sem er í myndun. Hann bendir á að flokkarnir þrír hafi rekið ákveðnar stefnur í sínum málefnum í kosningabaráttunni, en honum heyrist að ekki eigi að fylgja neinni þeirra eftir.
Hann segir að einmitt núna sé mikilvægt að hafa skýra framtíðarsýn og fylgja henni eftir. Nú séu tækifæri til að ráðast í stórar kerfisbreytingar. „Til dæmis varðandi fjármálakerfið. Þessi stjórn er ekki að fara að ráðast í þær breytingar. Hún er ekki að fara að nýta þessi tækifæri. Þetta er kerfisstjórn. Stjórn um óbreytt fyrirkomulag.“