Bæjarins Beztu er eitt þekktasta fyrirtæki landsins og með þeim elstu, enda sérhæft sig alfarið í sjálfum þjóðarréttinum í heil 90 ár, þótt á því sé nú að verða breyting með útvíkkun vöruframboðsins í nokkuð óvænta átt.
„Það þarf varla að kynna okkur mikið, en við höfum verið fjölskyldufyrirtæki alla tíð,“ segir Baldur Ingi Halldórsson, eigandi og framkvæmdastjóri, en félagið hefur verið í eigu sömu fjölskyldunnar frá upphafi. „Ég er fjórða kynslóð af pylsusölum. Ég er að taka við af móður minni, sem tók við af pabba sínum, sem aftur hafði tekið við af pabba sínum.“
Þrátt fyrir langa sögu og litlar sem engar breytingar á grunnstarfseminni og nálgun hefur á ýmsu gengið síðustu ár, og tæpast hægt að segja að félagið sigli lygnan sjó. Baldur segir fyrirtækið hafa vaxið einstaklega vel undanfarin ár og náð að snúa vörn í sókn í faraldrinum eins og hann kemst að orði.
„Covid var náttúrulega erfitt,“ segir hann og tekur dæmi af því þegar yfirvöld ákváðu að hætta við næturopnun skemmtistaða með nokkurra klukkutíma fyrirvara. „Þá var ég nýbúinn að ráða næturstarfsmann á Tryggvagötuna og ætlaði að lengja opnunartímann. En við náðum að koma sterkari út úr þessu og vaxa gríðarlega í kjölfarið.“
Síðan þá hefur fjöldi sölustaða meira en tvöfaldast, úr 5 í 12, en þar af eru fjórir nýir staðir í Keflavík, þrír þeirra á flugvellinum.
Bolir, peysur, bollar, húfur og svuntur
Hin sögufræga og þjóðþekkta pylsusala hefur þó ekki aðeins verið að færa út kvíarnar hvað sölustaði varðar, því eftir tæpa öld í rekstri hefur loks bæst við ný og gerólík vörulína, sem fengið hefur afar góðar viðtökur.
Eitt af því sem tekið var upp á í faraldrinum til að drýgja tekjurnar fyrir um tveimur árum síðan var að selja föt. Í fyrstu var aðallega selt til Bandaríkjanna, en nú hefur hin nýja tekjulind vaxið upp í fullgilda búð með varning merktan fyrirtækinu.
„Við breyttum heimasíðunni bara og fórum að selja mikið til Bandaríkjanna, sem við gerum enn, en síðan erum við farin að moka þessum varningi út í Leifsstöð,“ segir Baldur og nefnir meðal annars boli, peysur, bolla, húfur og svuntur.
Á þessum tveimur árum hefur salan vaxið gríðarlega en bara á síðastliðnu ári hátt í 10-faldaðist hún og er nú talin í þúsundum, ef ekki meira. Baldur sér því fram á mikinn áframhaldandi vöxt á þessu sviði.
„Skortir algerlega fagmennsku í heilbrigðiseftirlitið“
Þótt grunnreksturinn og verklag hafi í raun sáralítið breyst á öllum þeim tíma sem fyrirtækið hefur verið starfandi hafa áskoranirnar verið ólíkar í gegnum tíðina. Ein sem hefur verið nokkuð fyrirferðarmikil í seinni tíð er samskipti við eftirlitsaðila, sem Baldri þykir nokkuð kaldhæðnislegt.
Baldur rekur vandann að mestu til hárrar starfsmannaveltu meðal eftirlitsmanna og skorts á samræmingu þegar kemur að túlkun matskenndra reglugerðarákvæða. „Afleiðingin er sú að það skortir algerlega fagmennsku í heilbrigðiseftirlitið.“
Hann sér þó einnig annan og djúpstæðari undirliggjandi vanda við núverandi fyrirkomulag, og er alveg með það á hreinu hvernig best væri að taka á honum.
„Það sem vantar fyrst og fremst í þessa framkvæmd er samkeppni. Ef eftirlitið væri einfaldlega gefið frjálst og hver sem er mætti sinna því, rétt eins og við gerum með bifreiðaskoðanir í dag, þá væri strax kominn mun sterkari hvati og þrýstingur til að sinna þessu af fagmennsku og þannig að allir séu sáttir.“
Sagt að gera dýrar breytingar
Baldri er minnisstætt þegar fulltrúi heilbrigðiseftirlitsins tilkynnti honum eftir úttekt á einum sölustaðanna að gera þyrfti breytingar sem hefðu haft í för með sér verulegt rask og kostnað.
Þetta þótti Baldri orka tvímælis í ljósi þess að nokkrum árum fyrr hafði viðkomandi staður verið endurhannaður frá grunni og þá hlotið blessun þeirrar sömu stofnunar í þeirri mynd sem hann var.
Eftir nánari viðræður við eftirlitið þar sem hann benti á þessa þversagnakenndu staðreynd tókst honum svo að fá staðinn samþykktan í óbreyttri mynd, en eftir stendur hrópandi misræmið sem í hinum upphaflegu tilmælum fólst.
„Ég er duglegur að rífast og hef á vissan hátt gaman af því, en það á ekki við um alla. Margir með minni reynslu í bransanum hefðu eflaust upplifað sig tilneydda til að ráðast í kostnaðarsamar breytingar í sömu aðstæðum, sem jafnvel gæti svo reynst sumum ofviða þegar upp er staðið og endað á að setja þá á hausinn.“
