Bankastjórn Seðlabanka Íslands hefur ákveðið að hækka stýrivexti
bankans um 0,75 prósentur í 12,25%. Ákvörðun bankans er tekin í ljósi þess að
verðbólguhorfur, bæði til lengri og skemmri tíma, hafa versnað mjög að
óbreyttum stýrivöxtum. Í inngangi Peningamála
2006/1 sem gefin voru út 30. mars sl. kom fram að Seðlabankinn kynni að þurfa
að hækka vexti verulega til viðbótar vaxtahækkuninni sem þá var ákveðin á grundvelli
fyrirliggjandi verðbólguspár. Gengi krónunnar hefur lækkað umtalsvert frá því
að sú spá var gerð, verðbólga aukist og verðbólguhorfur því versnað enn frekar.
Mikill halli á utanríkisviðskiptum á fyrsta fjórðungi ársins bendir til þess að
krónan geti orðið undir þrýstingi á næstu mánuðum. Til þess að vinna á móti áhrifum þessa á verðbólgu er nauðsynlegt að peningastefnan
verði afar aðhaldssöm á næstunni.
Flestir hagvísar benda til þess að eftirspurn hafi enn vaxið ört það sem af er
árinu. Innflutningur neysluvöru og veltutölur benda til þess að einkaneysla hafi
vaxið hratt. Enn sjást ekki merki þess að hægt hafi á vexti útlána banka og
sparisjóða. Þrátt fyrir fréttir um minnkandi umsvif og einstök dæmi um
verðlækkun fasteigna eru enn ekki skýrar vísbendingar um að íbúðamarkaðurinn sé
farinn að kólna. Atvinnuleysi heldur áfram að minnka og atvinna jókst hraðar á
fyrsta fjórðungi ársins en áður hefur sést í vinnumarkaðskönnunum. Ásamt
versnandi verðbólguhorfum eykur það hættu á að launaþróun fari úr böndunum.
Framvinda efnahagsmála frá marslokum bendir til þess að umtalsverða
hækkun stýrivaxta þurfi til að peningastefnan veiti nægilegt aðhald. Auknar
verðbólguvæntingar hafa leitt til lækkunar raunstýrivaxta. Að auki dregur lægra
gengi krónunnar úr aðhaldi í samkeppnisgreinum. Vaxtahækkun Seðlabankans nú er
ætlað að bregðast við þessum aðstæðum. Staðfastur ásetningur bankastjórnar
Seðlabankans er að ná verðbólgumarkmiðinu innan ásættanlegs tíma.
