Það kom mörgum í opna skjöldu þegar olíu­verð lækkaði sam­hliða því að ástandið í Miðaustur­löndum versnaði.

Sam­kvæmt ítar­legri greiningu Financial Times var söluþrýstingur olíu­fjár­festa knúinn áfram af opin­berum upp­lýsingum, greiningum og sam­félags­miðlafærslum.

Þegar Íran hóf eld­flaugaárás á bandarískan her­flug­völl í Katar síð­degis á mánu­dag héldu margir að olíu­verð myndi hækka líkt og hefð er þegar spenna eykst fyrir botni Miðjarðar­hafs.

En innan sjö mínútna eftir fyrstu skot fór olíu­verð að lækka og innan 20 mínútna hafði Brent hráolían lækkað um 3%.

Við lokun markaða hafði verð lækkað um 7,2% og stóð í 71,48 bandaríkja­dölum, mestu dagslækkun í nærri þrjú ár.

Viðbrögð markaðarins áttu rætur að rekja til ítar­legrar greiningar olíu­kaup­manna á gögnum úr opnum upp­lýsinga­veitum, þar á meðal gervi­tungla­myndum og færslum á sam­félags­miðlum, sam­kvæmt FT.

Greiningar sýndu að bandarískar her­sveitir höfðu flutt þotur frá Al Udeid-flugstöðinni í Katar fyrir árásina á íransk kjarn­orku­mann­virki helgina áður og að eld­flauga­skotin væru fyrst og fremst tákn­ræn viðbrögð, ekki undan­fari víðtækari átaka.

„Við höfum séð þessa mynd áður,“ skrifaði Jor­ge Mon­tepequ­e, sér­fræðingur á olíu­markaði hjá Onyx Capi­tal, í skila­boðum til við­skipta­vina skömmu eftir árásina.

Hann taldi ljóst að skot­mörkin væru mann­laus og viðbrögðin fyrir fram ákveðin til að draga úr spennu, ekki magna hana.

Fjár­festar á hrávörumörkuðum hafa í síauknum mæli lært að að­greina tíma­bundna áhættu frá raun­veru­legum fram­boðsáföllum.

Í þessu til­viki var ljóst að flæði olíu og gass frá svæðinu væri áfram óra­skað og í raun jókst olíu­flutningur Írans sam­kvæmt gögnum orkuráðgjafa­fyrir­tækisins Rystad.

Markaðsverð á olíu hafði einnig brugðist svipað viku fyrr þegar Ís­rael réðst á íranskar olíu­hreinsunar­stöðvar. Olíu­verð hækkaði um 5,5% en sú hækkun hvarf þegar merki bárust um að Íran hefði áhuga á friðar­viðræðum.

„Þetta snýst allt um Hor­mússundið. Þegar ljóst varð að engin hætta væri á að því yrði lokað hvarf áhættuálagið nánast sam­stundis,“ sagði Am­rita Sen, stofnandi markaðs­greiningar­fyrir­tækisins Ener­gy Aspects.

Þrátt fyrir að átökin milli Ís­raels og Írans vöktu mikla at­hygli á mörkuðum var olíu­verð áfram undir þrýstingi vegna of­gnóttar fram­boðs.

OPEC+ ríkin hafa aukið fram­leiðslu og bandarískir olíu­fram­leiðendur halda enn uppi met­fram­leiðslu. Því töldu greiningaraðilar og olíu­fjár­festar að til lengri tíma litið gæti verð lækkað niður í 50–60 dali tunnan.

Þegar fréttir bárust af vopna­hléi á milli Ís­raels og Írans, með milli­göngu Donalds Trump Bandaríkja­for­seta, lækkaði Brent-olían um önnur 6,1% og fór undir það verð sem gilti fyrir átökin.

Sveiflur markaðarins jukust einnig vegna af­leiðuviðskipta, sér­stak­lega vegna val­réttar­samninga með sölurétt sem sumir fram­leiðendur höfðu keypt til að verja sig gegn verðlækkun.

Þegar markaðurinn færðist nær þeim viðmiðum leiddu af­leiðu­við­skiptin til þess að fjöldi fór að selja fram­virka samninga sem ýtti enn frekar undir lækkun.

„Það varð með öðrum orðum kapp­hlaup upp og svo kapp­hlaup niður,“ sagði Al Mun­ro, miðlari hjá Marex.