Á flesta mælikvarða er Ísland afar umhverfisvænt land en eftir innleiðingu flokkunarreglugerðar ESB hafa lánastofnanir þurft að bókfæra hlutfall grænna eigna, t.d. íbúða- og bílalána, í 0%. Skiptir hér engu hvort lánað sé fyrir umhverfisvottuðum byggingum eða rafmagnsbílum. Flækjustigið gæti haft neikvæð áhrif á fjármögnunarkjör íslenskra fyrirtækja á evrópskum mörkuðum.
Alveg frá því að Græni evrópski sáttmálinn var samþykktur árið 2020 hefur sjálfbærnislöggjöf í kringum fjármagn aukist til muna. Meðal stærstu breytinga var innleiðing á EU Taxonomy, sem í daglegu tali kallast Flokkunarreglugerðin, og Sjálfbærnisupplýsingagjöf á sviði fjármálaþjónustu, SFDR, en báðar reglugerðirnar voru innleiddar hér á landi í fyrra.
Á flesta mælikvarða er Ísland afar umhverfisvænt land en eftir innleiðingu flokkunarreglugerðar ESB hafa lánastofnanir þurft að bókfæra hlutfall grænna eigna, t.d. íbúða- og bílalána, í 0%. Skiptir hér engu hvort lánað sé fyrir umhverfisvottuðum byggingum eða rafmagnsbílum. Flækjustigið gæti haft neikvæð áhrif á fjármögnunarkjör íslenskra fyrirtækja á evrópskum mörkuðum.
Alveg frá því að Græni evrópski sáttmálinn var samþykktur árið 2020 hefur sjálfbærnislöggjöf í kringum fjármagn aukist til muna. Meðal stærstu breytinga var innleiðing á EU Taxonomy, sem í daglegu tali kallast Flokkunarreglugerðin, og Sjálfbærnisupplýsingagjöf á sviði fjármálaþjónustu, SFDR, en báðar reglugerðirnar voru innleiddar hér á landi í fyrra.
Fyrri reglugerðin er flokkunarkerfi fyrir sjálfbæran rekstur fyrirtækja en þar eru sett viðmið sem skilgreina að hvaða marki atvinnustarfsemi telst umhverfislega sjálfbær og hversu sjálfbær rekstur er heilt yfir. Reglugerðin gildir um fyrirtæki með heildareignir yfir 3 milljarða og veltu yfir 6 milljarða og nær til stofnanafjárfesta, verðbréfasjóða, banka, tryggingafélaga og lífeyrissjóða og svo framvegis.
Markmið Græna sáttmálans er að draga úr losun gróðurhúsalofttegunda um 55% fyrir árið 2030 og ná fram kolefnishlutleysi fyrir árið 2050. Af þeim sökum hefur ESB sett á fót aðgerðaráætlun í átta flokkum en henni fylgja reglugerðir á sviði sjálfbærni og loftlagsmála sem Ísland er nú að innleiða.
Rétt er að taka fram að ef miðað er við heildarlosun koltvíoxíðs í heiminum samkvæmt Global Carbon Project og landsskýrslu Íslands um losun gróðurhúsaloft tegunda sem Umhverfisstofnun vann, ber Ísland ábyrgð á 0,006% af losun heimsins.
Lykilárangursmælikvarði fjármálafyrirtækja samkvæmt reglugerðinni er hlutfall grænna eigna (e. green asset ratio, GAR). Mælikvarðinn sýnir hlutfall af eignum fjármálafyrirtækis sem fjármagnar atvinnustarfsemi sem fellur að flokkunarkerfinu, þ.e. eignir sem teljast umhverfislega sjálfbærar, sem hlutfall af heildarumfangi eigna samkvæmt fyrstu
framseldu reglugerð ESB sem kallast framselda loftslagsreglugerðin.
Samkvæmt ársreikningi samstæðu Arion banka sem dæmi mynda lán með veði í íbúðarhúsnæði, lán vegna endurnýjunar á húsnæði og bílalán um 41,7% af heildarumfangi eigna samkvæmt skilgreiningu reglugerðarinnar.
Nær allar þessar eignir lánastofnana hérlendis eru með GAR-hlutfallið 0% þar sem Ísland þarf að innleiða enn meira regluverk frá ESB til að meta hvort eignir uppfylli skilyrði um að teljast umhverfislega sjálfbærar.
Svo að hægt sé að meta hvort lán fyrir ökutæki teljist græn þarf upplýsingar um CO2 losun ökutækis, endurnotkunar-, endurvinnslu- og endurheimtarhlutföll ökutækis, ytri snúningshávaða og veltiviðnámsstuðul dekkja.
Þar sem Arion banki, eða neinar aðrar lánastofnanir hérlendis hafa ekki gögn um dekk á ökutækjum lántakenda sinna kemur það í veg fyrir að hægt sé að ákvarða hvort bílalán teljist umhverfislega sjálfbært. Hlutfallið af grænum bílalánum hjá bankanum líkt og öðrum íslenskum lánastofnunum er því núll.
Áskrifendur geta lesið ítarlega umfjöllun Viðskiptablaðsins sem inniheldur m.a. viðtöl við Hreiðar Bjarnason, fjármálastjóra Landsbankans, Hlédísi Sigurðardóttur, forstöðumann sjálfbærni hjá Arion banka, og Margréti Helga Guðmundsdóttir, verkefnastjóra í sjálfbærni- og loftlagsmálum hjá Deloitte.
