Samtök fyrirtækja í landbúnaði (SAFL) hafa lýst yfir miklum vonbrigðum með þá ákvörðun atvinnuvegaráðherra að samþykkja hækkun á gjaldskrá Matvælastofnunar (MAST) fyrir opinbert eftirlit um 30%.

Í tilkynningu frá SAFL segir að hækkunin komi til viðbótar við umfangsmiklar gjaldskrárbreytingar sem tóku gildi síðasta sumar.

Samtökin segja að eftirlitsgjald í sláturhúsum hafi tvöfaldast á 14 mánuðum, með 109% hækkun, og að gjald fyrir önnur verkefni hafi sömuleiðis hækkað um 47%. Hækkunin sjálf leggist þó misþungt á eftirlitsþega.

„Við erum að horfa upp á stökkbreytingu í eftirlitskostnaði matvælafyrirtækja og í sumum tilvikum margföldun frá því sem áður var,“ segir Margrét Gísladóttir, framkvæmdastjóri SAFL.

Tilgangur gjaldskrárbreytinga á sínum tíma var yfirlýst markmið að auka gagnsæi og skýrleika og að einfalda alla framsetningu framkvæmda, stjórnsýslu og gjaldskrárbreytinga.

„Fátt af þessu hefur gengið eftir. Framsetningin er sannarlega einfaldari, en á kostnað skýrleika og gagnsæis. Í mörgum tilvikum vita eftirlitsþegar ekki fyrir hvað þeir eru nákvæmlega að greiða og ómældur tími hefur farið í yfirlegu og leiðréttingar á útsendum reikningum.“

SAFL segir að í kjölfar breytinganna hafi MAST þurft að bæta við starfsfólki vegna aukins flækjustigs við reikningagerð. Samtökin hafa þá einnig krafist þess að MAST fylgi eftir ákvæði laga um áhættuflokkun sláturhúsa, sem lögfest var árið 2019.

„Enn í dag hefur MAST ekki lokið áhættuflokkun á einu einasta sláturhúsi. Framleiðendur eru því að greiða fyrir eftirlit sem er bæði óþarflega títt og kostnaðarsamt og í andstöðu við gildandi lög,” segir Margrét.