Guðmundur Fertram Sigurjónsson, fyrir hönd Kerecis og Innviðafélags Vestfjarða, kallar eftir að áformaðar breytingar ríkisstjórnarinnar á reiknistofni við skattlagningu sjávarútvegsfyrirtækja verði frestaðar og fram fari ítarlegri greining á áhrifum og lögmæti þess að tengja íslenska skattlagningu við fiskverð á norskum markaði.
Þetta kemur fram nýrri umsögn við veiðigjaldafrumvarp atvinnuvegaráðherra í framhaldi af fundi Guðmundar Fertrams, forstjóra og stofnanda Kerecis, og Hlyns Ólafssonar, yfirlögmanns Kerecis, með atvinnuveganefnd á föstudaginn síðasta.
Þetta er ekki fyrsta umsögnin við frumvarpið þar sem fjallað er um lögmæti þess að tengja íslenska skattlagningu við fiskverð á norskum markaði.
Í umsögn KPMG Law segir að ekki verði séð að í frumvarpinu sé nægur rökstuðningur fyrir því hvers vegna verðmyndun á norskum fiskmörkuðum teljist sambærileg við þá verðmyndun sem á sér stað á Íslandi og að hún gangi upp sé litið til þeirra alþjóðlegu viðmiða OECD um skattlagningu í alþjóðlegu samhengi.
„Að mati KPMG væri eðlilegt að fram færi ítarlegt mat á því hvort að slíkur samanburður sé í raun málefnalegur, og hvort hann leiði til réttlátrar niðurstöðu við ákvörðun veiðigjalds.“
Fram kemur í umsögninni að ef stuðst er við erlenda markaði sem grundvöll skattlagningar þurfi að sýna fram á eftirfarandi þætti, m.a. út rá sjónarmiðum AGS og OECD:
- markaðsaðstæður og verðmyndun séu sambærileg;
- vara sé sambærileg að gerð og gæðum;
- skipulag virðiskeðju og kostnaðarliðir séu samrýmanlegir;
- áhrif gjaldmiðlasveiflna séu meðhöndluð á gagnsæjan hátt;
- að aðferðafræði verðmats leiði til hlutlægrar niðurstöðu sem tryggir jafnræði aðila
„Ef þessi skilyrði eru ekki uppfyllt getur það leitt til þess að mat á viðmiðunarverði verði ósanngjarnt eða í andstöðu við jafnræðisreglu stjórnsýsluréttar. Þá getur það einnig haft áhrif á fyrirsjáanleika rekstrar, sem er sérstaklega mikilvægt í greinum sem byggja á miklum fjárfestingum og sveiflukenndri afkomu, eins og sjávarútvegur.“
Óttast neikvæð áhrif fyrir íslenskt samfélag
Auk ofangreindrar athugasemdar mælir Guðmundur Fertram með að ítarlegri greining á áhrifum aukinnar skattheimtu fari fram, einkum með tilliti til einstakra sveitarfélaga, minni sjávarútvegsfyrirtækja og afleiddra starfa á landsbyggðinni. Lagt er til að greining KPMG fyrir Samtök sjávarútvegssveitarfélaga verði höfð til hliðsjónar við þá vinnu.
Þá leggur hann til að aukinn fyrirsjáanleiki verði hafður að leiðarljósi við breytingar á veiðigjöldum,
„Óháð því hvernig og í hvaða mæli gjaldtaka og/eða skattlagning fer fram gagnvart sjávarútveginum og eftir atvikum öðrum atvinnugreinum gerum við þá sjálfsögðu kröfu að slíkar breytingar fari fram með hæfilegum fyrirsjáanleika og í nánara samráði við haghafa.“
Guðmundur segist óttast að verði litið fram hjá ofangreindum ábendingum muni það hafa í för með sér neikvæð áhrif fyrir íslenskt samfélag.
„Hagsmunir okkar allra felast í því að slíkt gerist ekki og teljum við því afar brýnt að þingmenn staldri við og krefjast þess að frumvarpið fái faglegri undirbúning og meðferð.“
Hann leggur til að lokadagar þingsins verði notaðir til að ræða hvort aðrar löglegar og hóflegri breytingar á reiknistofni veiðigjaldsins kunni að koma til álita.
„Af umsögnum haghafa að dæma virðist ekki skorta á samstarfsvilja og því full ástæða til að nýta þann meðbyr og kanna reiknistofninn frá öðrum sjónarhornum, t.d. með því að minnka heimilar fyrningar, þannig að þær verði líkari því sem tíðkast í almennum reikningsskilum.“
