Norski olíu­sjóðurinn, stærsti þjóðar­sjóður heims með eignir sem nema um 1.900 milljörðum bandaríkja­dala, hvetur Evrópu­sam­bandið til þess að ráðast þegar í stað í víðtækar um­bætur á fjár­mála­kerfi álfunnar.

Mark­miðið er að efla sam­keppnis­hæfni Evrópu á alþjóða­vísu og koma í veg fyrir að álfan dragist enn frekar aftur úr Bandaríkjunum og Asíu.

Sjóðurinn á að meðaltali 2,5 pró­senta hlut í hverju skráðu félagi í Evrópu og gegnir þar með veiga­miklu hlut­verki á evrópskum fjár­málamörkuðum.

Þrátt fyrir það hefur hlut­fall evrópskra hluta­bréfa í eigna­safni sjóðsins lækkað úr 26 pró­sentum í 15 pró­sent á síðustu tíu árum. Sjóðurinn rekur þessa þróun einkum til versnandi sam­keppnis­skil­yrða í Evrópu saman­borið við bandaríska og asíska markaði.

„Vel starfandi fjár­mála­markaðir í Evrópu skipta okkur miklu máli. Það ríkir nú ákveðin aðkallandi áhersla á um­bætur meðal stjórn­valda, sem við fögnum – og finnum sjálf fyrir,“ segir Malin Nor­berg, fram­kvæmda­stjóri markaðs­stefnu hjá norska þjóðar­sjóðnum, í viðtali við Financial Times.

Sjóðurinn hyggst á næstunni skila form­legri um­sögn til fram­kvæmda­stjórnar Evrópu­sam­bandsins vegna samráðs um samþættingu fjár­mála­markaða.

Þar eru settar fram kröfur um að stefnan verði metnaðar­fyllri og taki á djúp­stæðum, kerfislægum hindrunum sem hafi hamlandi áhrif á markaðsvöxt.

„Við deilum þeim áhyggjum að evrópskir fjár­mála­markaðir hafi smám saman tapað getu til að skapa kraft­mikla við­skipta­starf­semi og spennandi fjár­festingar­tækifæri fyrir fag­fjár­festa,“ segir í um­sögninni.

Sjóðurinn nefnir sér­stak­lega mikinn breyti­leika í lögum aðildarríkjanna um verðbréfa­við­skipti, félaga­rekstur og gjaldþrot sem stórar hindranir í vegi markaðsþróunar.

Þá er lögð áhersla á samræmingu skatt­kerfa, einkum hvað varðar stað­greiðslu arðs og ein­földun á út­gáfu skulda­bréfa yfir landa­mæri.

Auk þess telur sjóðurinn mikilvægt að auka seljan­leika evrópskra hluta­bréfa með sam­keppni og nýsköpun fremur en með auknu reglu­verki, og að eftir­lit með fjár­mála­starf­semi verði sam­einað á evrópskum vett­vangi.

Þótt norsk stjórn­völd hafi árið 2012 ákveðið að draga úr vægi Evrópu í fjár­festingar­stefnu sjóðsins halda stjórn­endur hans því fram að rót vandans sé fyrst og fremst kerfislæg.

Fjöldi evrópskra skráðra félaga sem sjóðurinn hefur getað fjár­fest í hefur farið minnkandi og vægi evrópskra eigna í eigna­safninu sömu­leiðis.

Á sama tíma hefur hlut­deild bandarískra hluta­bréfa aukist veru­lega og stendur nú undir 40 pró­sentum af heildar­eignum sjóðsins, saman­borið við 21 pró­sent fyrir ára­tug.

„Við höfum orðið var við að fjöldi skráðra evrópskra fyrir­tækja sem við getum fjár­fest í hefur dregist saman og það hefur haft bein áhrif á um­fang okkar í álfunni,“ segir Emil Fram­nes, yfir­maður hluta­bréfa­við­skipta hjá sjóðnum.