Vincent Mortier, fjárfestingastjóri stærsta sjóðastýringarfyrirtækis Evrópu, Amundi, varar við því að nýleg tilskipun Donalds Trump, sem eykur áhrif Hvíta hússins á óháðar eftirlitsstofnanir í Bandaríkjunum, geti grafið undan trausti á bandaríska hagkerfinu.
Hann segir breytingarnar vera „stór, stór mistök“ sem gætu leitt til alvarlegra afleiðinga á fjármálamörkuðum.
Trump undirritaði tilskipunina síðastliðinn þriðjudag, en hún kveður á um að sjálfstæðar stofnanir verði að leggja drög að reglugerðum fyrir Hvíta húsið áður en þær taka gildi.
Trump undirritaði tilskipunina síðastliðinn þriðjudag, en hún kveður á um að sjálfstæðar stofnanir verði að leggja drög að reglugerðum fyrir Hvíta húsið áður en þær taka gildi.
Samkvæmt yfirlýsingu frá Hvíta húsinu mun forsetinn sjálfur skilgreina frammistöðustuðla eftirlitsstofnana sem nú þurfa að samræma áætlanir sínar að stefnu ríkisstjórnarinnar.
Mortier segir þetta grafa undan grundvallargildum bandaríska hagkerfisins.
„Það sem heldur Bandaríkjunum uppi er valdajafnvægið,“ segir hann í viðtali við Financial Times. „Ef öllu er stýrt beint úr Hvíta húsinu með dagskrá sem byggir á afregluvæðingu, aukinni áherslu á rafmyntir og stafræna þróun – auk fjölda hagsmunaárekstra – þá er það upphafið að endalokunum á því hvernig lýðræðið virkar. Þetta er virkilega hættulegt.“
Hann bendir á að traust sé undirstaða bandaríska hagkerfisins ásamt sterkri stöðu Bandaríkjadals á alþjóðlegum mörkuðum. „Mesta hættan skapast þegar erlendir fjárfestar, sérstaklega þeir stærstu, fara að efast um traustið á kerfinu,“ segir Mortier.
„Við erum ekki komin þangað enn, en það bætast sífellt fleiri þættir við sem gætu grafið undan því trausti.“
Þó að Seðlabanki Bandaríkjanna sé undanskilinn tilskipuninni hvað varðar peningastefnu, hefur stjórn Trumps þegar sýnt vilja til að hafa áhrif á eftirlitshlutverk bankans.
Trump hefur lengi talað fyrir lægri vöxtum og nýr fjármálaráðherra hans, Scott Bessent, hefur sagt að stjórnin muni fylgjast grannt með ávöxtunarkröfu 10 ára ríkisskuldabréfa sem er lykilmælikvarði fyrir fjármögnun ríkissjóðs.
Krafan fór yfir 4,8% í janúar, sem er hæsta gildi hennar í 14 mánuði, en hún hefur lækkað síðustu vikur þar sem fjárfestar sveiflast á milli áhyggna af verðbólgu og væntinga um hægari hagvöxt.
Mortier segir að Trump og hans teymi hafi áttað sig á því að beinar árásir á sjálfstæði Seðlabankans gætu haft „mjög, mjög, mjög neikvæðar afleiðingar – sérstaklega fyrir 10 ára vextina“.
Hins vegar spáir hann því að stjórnin muni reyna að beita Fed þrýstingi á næstu misserum. „Ég held ekki að [seðlabankastjórinn] Jay Powell muni láta undan, en spurningin er: Hvað gerist þegar hans kjörtímabili lýkur í maí 2026? Hver mun taka við af honum?“
Aðgerðir Trump til að auka stjórnvald sitt yfir eftirlitsstofnunum hafa þegar vakið gagnrýni og mögulega lagalega áskorun. Margir telja að tilskipunin brjóti gegn bandarískum lögum, en enn á eftir að koma í ljós hvort hún verði tekin fyrir af dómstólum.
Á meðan munu fjármálamarkaðir fylgjast náið með hvort þessi nýja stefna leiði til aukinnar óvissu og sveiflna í bandaríska hagkerfinu – og hvort traust alþjóðlegra fjárfesta haldist óbreytt.
