Gríðarleg umræða hefur skapast um áformaða hækkun veiðigjalda en óhætt er að segja að um umdeilt mál sé að ræða. Verði veiðigjaldafrumvarp ríkisstjórnarinnar að veruleika verður gjaldtakan tvöfölduð. Veiðigjöldin voru fyrst sett á árið 2012 og í dag er sjávarútvegurinn eini geirinn sem greiðir gjöld fyrir nýtingu auðlinda.
Daði Már Kristófersson, auðlindahagfræðingur og nú fjármála- og efnahagsráðherra, var hispurslaus í viðtali við Viðskiptablaðið árið 2012, en á þeim tíma var hann dósent við hagfræðideild Háskóla Íslands.
Veiðigjaldafrumvarpið hafði þá verið samþykkt en í viðtalinu sagði Daði að gjaldtakan væri „ódýr og ómarkviss“, gjaldhlutfallið væri of hátt og að menn hefðu átt að fara varlegar fram.
Tekjumöguleikar þjóðarinnar af skattlagningu auðlindarentu væri á þeim tíma þó aðeins að finna í útgerð en Daði nefndi að næsti möguleiki væri hugsanlega í orkuiðnaði. Á þeim tíma voru orkufyrirtækin í eigu hins opinbera og ekki rekin í gróðaskyni en ef skattleggja ætti orkuiðnaðinn þá þyrfti orkuverð að hækka.
Daði var einnig spurður út í skýrslu Auðlindastefnunefndar, sem fjallaði um þjóðlendur, vatnsafl, jarðvarma, ferskvatn, fiskistofna, fjarskiptatíðni, námur, losunarheimildir og kolvetni í jörð. Tók hann fram að skattar hefðu alltaf áhrif á fyrirtæki og hegðun stjórnenda og æskilegt að þau væru sem minnst. Gert væri ráð fyrir því í skýrslunni að gjaldtakan yrði hófleg og að sjónarmið væru virt um að eitthvað sé skilið eftir til að halda óbjöguðum hvata til að hámarka auðlindarentu.
Hann ítrekaði afstöðu sína árið 2018, þegar nýtt frumvarp um veiðigjald var samþykkt.
Nánar er fjallað um málið í Viðskiptablaðinu, sem kemur út í fyrramálið. Áskrifendur geta lesið fréttina í heild hér.
