Í fjármálaáætlun 2026-2030, sem kynnt var í lok mars, var gert ráð fyrir að ríkissjóður verði orðinn hallalaus árið 2027. Samkvæmt breytingartillögu meirihluta fjárlaganefndar er nú gert ráð fyrir að ríkissjóður verði rekinn með halla árið 2027 ásamt auknum hallarekstri árið 2026.
Raunar versnar heildarafkoma A1 hluta ríkissjóðs á öllum árum fjármálaáætlunar frá þeirri áætlun sem fjármálaráðherra kynnti í mars síðastliðnum. Frumjöfnuður versnar á öllum árum fjármálaáætlunarinnar að árinu 2027 undanskildu.
Í nefndaráliti meirihluta fjárlaganefndar um tillögu til þingsályktunar um fjármálaáætlunarinnar segir að frá því að áætlunin var lögð fram hafi verið gengið frá uppgjöri ÍL-sjóðs sem hafi áhrif á áætlunina. Einnig séu lagðar til nokkrar aðrar afmarkaðar breytingar sem samtals leiða til 2–4 milljarða króna árlega hækkun útgjalda á tímabili áætlunarinnar.
Fyrir utan vaxtagjöld munar mest um munar mest um leiðréttingu á forsendum raunvaxtar fjárheimilda til heilbrigðismála, að því er segir í nefndarálitinu.
Meirihluti fjárlaganefndar segir að á móti útgjaldatilefnunum vegi tillaga um lækkun á almennum varasjóði sem er frá 1-3 milljaðrar króna á ári. Þrátt fyrir lækkunina sé umfang varasjóðsins ásættanlegt en hann nemi um 1,3% af heildargjöldum árið 2026 og fari síðan hækkandi upp í 1,9% árið 2030.
Leiðrétta fiskeldisgjald niður á við
Á tekjuhliðinni er, auk hærri vaxtatekna vegna uppgjörs ÍL-sjóðs, lagt til að áætlað sé fyrir leiðréttingu fiskeldisgjalds til samræmis við gildandi lög þar sem gjaldið nemur 4,3% af meðaltali alþjóðlegs markaðsverðs á Atlantshafslaxi.
„Í þessu felst engin breyting frá gildandi lögum heldur einungis leiðrétting frá fyrri áætlun. Það leiðir til tekjulækkunar um 400–500 milljónir króna á ári.“
