Bandarískir neytendur standa frammi fyrir verulegri hækkun á bílaverði eftir að Donald Trump, forseti Bandaríkjanna, tilkynnti um nýja 25% tolla á bíla og varahluti frá Kanada og Mexíkó.
Tollarnir, sem eiga að taka gildi á morgun, gætu hækkað meðalverð nýrra bíla í Bandaríkjunum um allt að 3.125 dali, eða um 435 þúsund krónur, að mati greiningardeildar JP Morgan en The Wall Street Journal greinir frá.
Bandaríkin, Kanada og Mexíkó hafa lengi verið samtengd í framleiðslu og sölu bíla, en nær fjórðungur allra nýrra fólksbíla sem seldir voru í Bandaríkjunum árið 2024 var framleiddur í þessum tveimur löndu.
Stórir bílaframleiðendur eins og General Motors, Volkswagen, Stellantis og Honda treysta verulega á verksmiðjur í nágrannalöndunum til að fullnægja eftirspurn á bandarískum markaði.
Mexíkó er sérstaklega mikilvægt fyrir bandaríska bílaaðila, en þar eru framleidd vinsæl módel eins og Chevrolet Equinox, Ford Bronco Sport og sumir RAM-pallbílar.
Kanada er einnig stór birgir, og því gæti þessi tollastefna raskað rekstri margra alþjóðlegra framleiðenda sem reiða sig á frjálsa vöruflutninga innan Norður-Ameríku
Hærri verð bæði á innfluttum og bandarískum bílum
Þó að tollarnir beinist að innfluttum bílum og varahlutum munu þeir einnig hafa áhrif á bíla sem framleiddir eru í Bandaríkjunum. Jafnvel bílaframleiðendur sem hafa verksmiðjur í Bandaríkjunum, eins og Tesla, nota mikið af íhlutum sem koma frá nágrannalöndunum.
Tesla-bílar sem seldir eru í Bandaríkjunum innihalda að meðaltali 20% íhluta frá Mexíkó.
Þar sem flestir bandarískir bílar innihalda varahluti frá erlendum aðilum mun þessi tollastefna leiða til almennrar hækkunar á bílavörum í landinu.
Hækkanir koma á versta tíma fyrir neytendur
Nýir bílar í Bandaríkjunum hafa þegar hækkað verulega í verði á undanförnum árum. Meðalverð nýrra bíla er nú um 44.000 dali (6,1 milljón íslenskra króna á gengi dagsins), sem er 25% hærra en árið 2019.
Þessi hækkun er að miklu leyti afleiðing af kórónuveirufaraldrinum og skorti á hálfleiðurum, sem hefur haft áhrif á framleiðslugetu bílaframleiðenda.
Nýju tollarnir gætu því orðið mikið högg fyrir bandaríska neytendur sem þegar eiga erfitt með að fjármagna kaup á nýjum bílum.
Það er þó óljóst hversu mikið af auknum kostnaði bílaframleiðendur munu taka á sig og hversu mikið verður velt yfir á neytendur.
Auk tollanna á bíla frá Kanada og Mexíkó hyggst Trump einnig leggja 25% tolla á innflutt stál og ál, sem eru lykilhráefni í bílaframleiðslu.
Slík hækkun á hráefnum myndi enn frekar auka framleiðslukostnað bandarískra bílafyrirtækja.
Enn fremur hefur forsetinn nefnt hugmyndina um „gagnkvæma tolla“, sem myndu jafna tolla Bandaríkjanna við tolla annarra ríkja, auk sértækra tolla á ýmsa iðngreina, þar á meðal bílaframleiðslu.
Mikil óvissa ríkir um hvort einhverjar undanþágur verði veittar fyrir bíla sem framleiddir eru í samræmi við fríverslunarsamning Bandaríkjanna, Mexíkó og Kanada (USMCA).
Ef svo er ekki, gæti þessi tollastefna grafið undan viðskiptasambandi þessara þriggja ríkja, sem hefur verið burðarás í bílaframleiðslu álfunnar í áratugi.
Þó að bílaiðnaðurinn hafi fengið mánaðar frest áður en tollarnir taka gildi, virðist ljóst að bandarískir neytendur, ásamt bílaframleiðendum í öllum Norður-Ameríku, muni finna fyrir áhrifum þessarar stefnu á næstu mánuðum.
