Vaðlaheiðargöng voru rekin með 587 milljóna króna tapi í fyrra, samanborið við tæplega 1,1 milljarðs króna tapi árið 2023, sem má einkum rekja til hás fjármagnskostnaðar. Stjórn félagsins segir í nýbirtum ársreikningi að útlit sé fyrir eigið fé félagsins verði neikvætt í árslok 2025.
Heildartap frá því að eiginlegur rekstur Vaðlaheiðarganga hófst með formlegri opnun ganganna í upphafi árs 2019 nemur yfir fimm milljörðum króna.
Taprekstur Vaðlaheiðarganga hf. má rekja til hárra fjármagnasgjalda en félagið var með verðtryggð lán upp á 16 milljarða króna við ríkissjóð í lok síðasta árs. Hrein fjármagnsgjöld félagsins námu 1.034 milljónum króna árið 2024 samanborið við 1.464 milljónir árið áður.
Tekjur félagsins af veggjaldi námu 840 milljónum króna, samanborið við 756 milljónir árið áður sem samsvarar 11% aukningu. Rekstrargjöld jukust um 8,9% og námu 149 milljónum. Rekstrarhagnaður (EBIT) jókst úr 371 milljón í 446 milljónir milli ára.
Alls fóru 592,9 þúsund ökutæki, sem greiddu veggjald, um göngin í fyrra eða 1.624 ökutæki að jafnaði á degi hverjum yfir árið. Til samanburðar nam fjöldinn 583,1 þúsund árið 2022. Stök ferð í göngin kosta í dag 2.152 krónur fyrir hefðbundnar fólksbifreiðar.
Eignir Vaðlaheiðarganga hf. voru bókfærðar á 16,5 milljarða króna í árslok 2024. Eigið fé nam 293 milljónum króna og skuldir félagsins námu 16,2 milljörðum króna.
Kostuðu 26 milljarða á núverandi verðlagi
Vaðlaheiðargöng eru 7,5 km. veggöng undir Vaðlaheiði sem stytta vegalengd milli Akureyrar og Húsavíkur um 16 km. Vegagerðin fékk það verkefni sumarið 2010 að sjá um gerð verklýsingar og útboðsgagna vegna Vaðlaheiðarganga. Ári síðar var hlutafélagið Vaðlaheiðargöng hf. var stofnað.
Framkvæmdir við göngin hófust um mitt ár 2013 og áætluð verklok voru í desember 2016. Vegna ófyrirséðra tafa lauk framkvæmdunum ekki fyrr en í árslok 2018 með tilheyrandi kostnaðarauka.
Upphafleg kostnaðaráætlun hljóðaði upp á 8.730 milljónir króna á verðlagi ársins 2011 en þegar uppi var staðið nam framkvæmdakostnaðurinn yfir 17 milljörðum króna sem fengust í formi láns frá ríkissjóði.
Uppreiknuð fjárfesting í Vaðlaheiðargöngum miðað við byggingarvísitölu í lok árs 2024 nemur tæplega 26,2 milljörðum króna. Með sömu aðferðarfræði nemur uppreiknuð fjárfesting í Vaðlaheiðargöngum miðað við þróun vísitölu neysluverðs til verðtryggingar 25,7 milljörðum króna í árslok 2024.
Ríkið með 93% hlut
Hluthafar Vaðlaheiðarganga eru annars vegar ríkissjóður og hins vegar Greið leið ehf., félag sem er að stærstum hluta í eigu allra sveitarfélaga á Norðurlandi eystra og nokkurra fyrirtækja frá landshlutanum. Í árslok 2021 átti Greið leið 66% hlut í göngunum á móti 34% hlut ríkissjóðs.
Árið 2022 var ráðist í fjárhagslega endurskipulagningu Vaðlaheiðarganga hf. sem fól í sér að ríkissjóður skuldbreytti 5 milljörðum af tæplega 20 milljarða króna láni í hlutafé ásamt því að framlengja lokagjalddaga lánsins til ársins 2057, vaxtakjörum var breytt og höfuðstóll lánanna varð verðtryggður.
Við þetta jókst eignarhlutur ríkissjóðs í Vaðlaheiðargöngum hf. úr 34% í 93% og Greið leið á nú 7% hlut í göngunum.
Kveðið var á um fjársópsfyrirkomulag í uppfærðum lánssamningi þannig að félagið greiðir allt laust fé umfram 50 milljónir króna að lágmarki tvisvar sinnum á ári inn á lánið.
Vaðlaheiðargöng hf. greiddu alls um 2.740 milljónir króna á síðustu þremur árum. Félagið greiddi lánveitanda 730 milljónir króna í fyrra, þar 439 milljónir króna inn á verðbættan höfuðstól lánanna.
