Hlutabréfaverð evrópskra varnarmálafyrirtækja rauk upp í morgun eftir vægast sagt áhugaverða helgi í alþjóðapólitíkinni.
Eftir að viðræður milli Donalds Trump Bandaríkjaforseta og Volodymyrs Zelenskyy, forseta Úkraínu, fóru út um þúfur á föstudag komu evrópskir leiðtogar saman í London á sunnudag til að ræða aukna hernaðaruppbyggingu.
Fjárfestum varð því ljóst að stórfelldar breytingar væru fram undan í varnarmálum.
Hlutabréf í stærstu evrópsku vopnaframleiðendum ruku upp við opnun markaða og hækkaði Rheinmetall í Þýskalandi um 18%, BAE Systems í Bretlandi um 14%, Leonardo á Ítalíu um 15%, Thales í Frakklandi um 12%, Kongsberg í Noregi fór upp um 10% og Saab í Svíþjóð hækkaði um 9%.
Hækkanirnar hafa þó gefið eitthvað eftir með viðskiptum dagsins.
„Varnarmálafyrirtæki gætu upplifað verulega aukningu í eftirspurn, og fjárfestar eru að bregðast við því,“ segir Mikael Milhøj, aðalhagfræðingur hjá Sterna Capital Partners, í samtali við Borsen.
Samkvæmt gögnum frá European Defence Agency voru varnarmálaútgjöld ríkja ESB um 2% af vergri landsframleiðslu árið 2024.
Ef þessi tala hækkar upp í 3,5–4,5% af landsframleiðslu, eins og nú er rætt, þýðir það aukna árlega fjárfestingu í varnarbúnaði upp á 275–450 milljarða evra.
Þetta opnar tækifæri fyrir evrópsk varnarmálafyrirtæki, sem gætu fengið stærri hlut af þessum fjárfestingum en áður.
„Það er ekki lengur sjálfgefið að Evrópa kaupi bandarísk vopnakerfi. Stjórnmálamenn eru sífellt meira farnir að horfa til þess að byggja upp eigin framleiðslu,“ segir Milhøj en að hans sögn er þetta ástæða þess að evrópsk varnarmálafyrirtæki hafa skilað betri ávöxtun en bandarísk undanfarið.
Hækkandi vextir og aukin skuldabréfaútgáfa
Áhrifin á fjármálamarkaði eru ekki eingöngu bundin við hlutabréf. Vextir á ríkisskuldabréfum hækkuðu einnig í kjölfarið, þar sem markaðurinn reiknar með að ríkisstjórnir muni þurfa að gefa út fleiri skuldabréf til að fjármagna hernaðaruppbyggingu.
Til dæmis hækkaði ávöxtun á tíu ára þýskum ríkisskuldabréfum um 0,1 prósentustig á mánudag – sem er talsverð hreyfing á markaði sem venjulega sveiflast hægt.
„Gríðarleg vígbúnaðarkaup eru dýr, og því verður meira framboð af ríkisskuldabréfum, sem ýtir vöxtum upp,“ segir Milhøj.
Þó að þessi þróun sé almennt jákvæð fyrir varnarmálafyrirtæki, þá vekur hún einnig áhyggjur um stöðu opinberra fjármála í löndum eins og Bretlandi og Frakklandi, sem þegar glíma við hátt skuldahlutfall.
Evrópski seðlabankinn (ECB) fundar á fimmtudag og er búist við að bankinn lækki stýrivexti um 0,25 prósentustig. Þó gæti þessi nýja þróun haft þau áhrif að langtímavextir haldist háir þrátt fyrir að ECB lækki stýrivextina.
Milhøj bendir á að þetta hafi einnig áhrif á fasteignalánamarkaði, þar sem vextir á löngum skuldabréfum í Danmörku og víðar hafa haldist háir.
„Fasteignafjárfestar þurfa að fylgjast vel með þróuninni, því ef langtímavextir lækka ekki eins og búist var við, gæti það haft áhrif á húsnæðislán og fjármögnunarþróun í Evrópu,“ segir hann.
Það sem áður leit út fyrir að vera tímabundin aukning í hernaðarútgjöldum vegna Úkraínustríðsins er nú að verða að varanlegri stefnubreytingu í varnarmálum Evrópu.
„Við höfum áður séð aukna eftirspurn eftir vopnum eftir stríðsátök, en nú er ljóst að þetta er ekki bara viðbragð við Úkraínu, þetta er kerfisbundin breyting á öryggisstefnu Evrópu,“ segir Milhøj.
Stærri fjárfestingar í evrópskum hergagnaiðnaði, ásamt nýrri stefnu þar sem lönd vilja byggja upp eigin vopnaframleiðslu fremur en að kaupa frá Bandaríkjunum, gætu þýtt að fyrirtæki eins og Rheinmetall, BAE Systems og Saab verða lykilaðilar í nýju varnarmálalandslagi álfunnar.
