Fæðingar­tíðni í Evrópu og víðar heldur áfram að lækka, þrátt fyrir til­raunir stjórn­valda til að snúa þróuninni við með ýmsum hvötum.

Til að mynda reyndi Lestijärvi, næst­minnsta sveitarfélag Finn­lands, að bregðast við með því að bjóða hverri móður nýfædds barns 1.000 evrur á ári í tíu ár, að því gefnu að fjöl­skyldan byggi áfram í sveitarfélaginu.

Þrátt fyrir að yfir 400.000 evrur hafi verið greiddar út, dróst íbúa­fjöldinn saman um fimmtung áður en verk­efninu var slaufað.

„Þetta var alls ekki þess virði. Barna­vertíðin stóð aðeins yfir í eitt ár,“ sagði Niko Ai­hio, fyrr­verandi yfir­maður mennta­mála í Lestijärvi, eftir að verk­efninu var slaufað en Financial Times greinir frá.

Sam­bæri­legar til­raunir hafa verið gerðar víða um heim. Kína hefur boðið upp á ókeypis frjó­semis­með­ferðir, Ung­verja­land veitt skattafslætti og fjár­styrki á meðan Singa­púr býður bæði for­eldrum, öfum og ömmum styrki.

Í Japan hefur ríkið fjár­magnað gervi­greindar­drifna ráðgjöf í maka­leit, á meðan bæjar­yfir­völd í Tókýó hafa kynnt fjögurra daga vinnu­viku til að hvetja til barn­eigna.

Sér­fræðingar vara þó við að áhrif stefnumótandi að­gerða séu tak­mörkuð.

Sarah Harper, pró­fessor í öldrunar­fræðum við Ox­ford-háskóla, bendir á að sam­félags­legar væntingar til kvenna hafi breyst.

„Við erum með heila kynslóð kvenna sem hafa verið menntaðar á jafn­réttis­grund­velli og koma inn á vinnu­markaðinn á sama hátt. En þegar þær eignast börn verður kynja­jafn­réttið skyndi­lega ójafnara,“ segir Harper við FT.

Efna­hags­legu áhrifin um­tals­verð

Þegar hlut­fall vinnandi fólks við aldraða minnkar dragast skatt­tekjur saman á sama tíma og kostnaður vegna líf­eyris og heil­brigðisþjónustu eykst.

Greining S&P Global frá 2023 spáir því að fjár­laga­halli ríkja muni aukast úr 2,4% af vergri lands­fram­leiðslu í 9,1% árið 2060 ef ekki verður gripið til róttækra að­gerða.

Ein mögu­leg lausn er að fjölga inn­flytj­endum, en sú nálgun hefur reynst afar um­deild í mörgum löndum.

„Evrópa getur ekki lokað sig af frá um­heiminum. Það eru mikil tækifæri fyrir Vestur­lönd til að endur­skoða hvernig þau eiga sam­skipti við Af­ríku,“ sagði Edward Paice, sér­fræðingur í lýðfræði Af­ríku.

Önnur að­gerð sem stjórn­völd hafa gripið til er hækkun eftir­launa­aldurs, en slíkar breytingar mæta gjarnan harðri and­stöðu.

Í Frakk­landi leiddu breytingar á eftir­launa­aldri árið 2023 til fjölda­mót­mæla. Svipað var uppi á teningnum í Kína þegar stjórn­völd reyndu að lengja starfs­aldur fólks.

Á sama tíma eru sér­fræðingar sammála um að stuðnings­kerfi fyrir fjöl­skyldur skipti sköpum.

Að­gengi að leikskólum, fjár­hags­legir hvatar og jákvætt viðhorf til vinnandi for­eldra geta haft mikil áhrif á fæðingar­tíðni.

Lyman Stone, lýðfræðingur hjá Insti­tute of Family Stu­dies, segir að þó að fjár­hags­legir hvatar einir og sér dugi ekki til, sýni rannsóknir að án þeirra væri fæðingar­tíðni í Suður-Kóreu enn lægri en hún er nú þegar.

Spár Sam­einuðu þjóðanna benda til að árið 2100 muni aðeins tólf lönd – ellefu í Af­ríku og eyjaríkið Vanuatu – hafa fæðingar­tíðni yfir 2,1 barn á konu, sem er það sem þarf til að viðhalda mann­fjöldanum til lengri tíma litið.