Fjölmargir fjárfestar í danska sólarorkufyrirtækinu Obton lýsa því nú að þeir séu fastir með fjárfestingar sínar eftir að danska fjármálaeftirlitið (Finanstilsynet) kærði tvö dótturfélög fyrirtækisins til lögreglu, samkvæmt Børsen.
Fjármálaeftirlitið telur að félögin hafi brotið gegn hagsmunum fjárfesta, meðal annars með því að draga út háar fjárhæðir í duldum gjöldum.
„Ég vil bara komast út úr Obton. En nema ég auglýsi fjárfestinguna á Den Blå Avis fyrir 50.000 danskar krónur, þá losna ég ekki við hana,“ segir Martin Hollerup, sem lagði eina milljón danskra króna í sjóð Obton.
Dótturfélag með 5,8 milljarða þóknun
Sjóðafyrirkomulagið hjá Obton virkaði þannig að fjárfestar lögðu fé í afmarkaða sjóði sem áttu og ráku sólarorkugarða. Obton annaðist reksturinn gegn þóknun og fjárfestar áttu að fá reglulegar arðgreiðslur og möguleika á að selja hlut sinn í svokölluðum útgönguglugga.
Nú hefur fyrirtækið hins vegar ákveðið að sameina alla sjóði í eitt lokað félag, þar sem fjárfestar verða hluthafar án tryggðrar fjárfestaverndar eða útgönguleiða.
Í tilteknum sjóði, Impact Fund, greindi eftirlitið frá því að Obton Forvaltning, dótturfélag samstæðunnar, hefði dregið til sín tæplega 300 milljónir danskra króna í svonefnda „óupplýsta þóknun“, án vitundar fjárfesta. Samsvarar það um 5,8 milljörðum íslenskra króna.
Fyrirtækið hafði þegar hlotið áminningu frá eftirlitinu árið 2022 vegna villandi markaðssetningar og óraunhæfra spár um afkomu og ávöxtun.
Eftir að greint var opinberlega frá vandræðum fyrirtækisins hefur fjöldi fjárfesta reynt að losa sig við hlutdeild sína, bæði á innri vef Obton og í opnum auglýsingum, en eftirspurnin virðist engin.
Þegar fjárfestar keyptu sig inn í Impact-sjóðinn var þeim lofað árlegri ávöxtun upp á 17,5%, að því tilskildu að fjármagnið væri bundið í allt að 30 ár.
Árið 2023 þurfti Obton hins vegar að viðurkenna að útreikningar fyrirtækisins hefðu verið rangir, raunveruleg ávöxtun væri í reynd 6,6%.
Obton hefur nú tilkynnt um miklar breytingar á starfsemi sinni.
Áður fjárfestu viðskiptavinir í sjóðum sem áttu og ráku sólarorkugarða í umsjá Obton. Nú á að sameina alla sjóði í eitt óskráð hlutafélag sem heldur utan um eignarhald og rekstur sólar- og rafhlöðugarða í Evrópu og víðar.
Opna fyrir sölu 2027
Þetta felur í sér að fjárfestar, sem áður nutu ákveðinnar verndar og rekstrareftirlits innan sjóða, verða hluthafar í lokuðu félagi – án formlegrar verndar eða aðkomu sjálfstæðra eftirlitsaðila.
Í kynningargögnum Obton var fjárfestum sérstaklega lofað svokölluðum „útgönguglugga“ þar sem þeir gætu selt hlut sinn aftur til fyrirtækisins.
Fyrsti slíki glugginn átti að opnast árið 2027. Nú óttast fjárfestar að það loforð muni heldur ekki standast.
Obton hefur ekki veitt viðtöl vegna málsins, en í skriflegri yfirlýsingu segir að fyrirtækið vinni að nýrri skipan í samstarfi við sjóðastjórnir og hyggist kynna heildarlausn á næstu misserum. Engin skýrsla hefur þó verið birt um hvernig réttindum fjárfesta verður tryggt í nýrri uppbyggingu.