Handahófskennd minningarbrot

Viðskiptablaðið kom fyrst út þann 20. apríl 1994. Segja má að tilkoma blaðsins hafi haldist í hendur við vaxandi athafnafrelsi í kjölfar aðildar Íslands að Evrópska efnahagssvæðinu nokkrum árum fyrr. Allar götur síðan hefur blaðið verið aldarspegill íslenskrar viðskipta- og athafnasögu. Það sést ágætlega þegar blaðað er í forsíðum blaðsins gegnum tíðina.

Fyrsta forsíðan

Forsíðufrétt fyrsta tölublaðs Viðskiptablaðsins fjallar um könnun sem blaðið gerði meðal um 100 stjórnenda og sérfræðinga í íslensku viðskiptalífi. Meginniðurstaðan var sú að Eimskip þótti besta rekna fyrirtækið á Íslandi en fæst á hæla þess fylgdu Marel, Prentsmiðjan Oddi, Grandi og Ingvar Helgason í kjölfarið. Af þessum fyrirtækjum eru aðeins tvö enn starfandi í óbreyttri mynd: Eimskip og Grandi en síðarnefnda fyrirtækið starfar undir nafninu Brim. Þá hefur Marel sem kunnugt er sameinast bandaríska iðnfyrirtækinu JBT og nefnist nú JPT Marel. Bílaumboðið Ingvar Helgason er nú hluti af BL og Oddi var á sínum tíma keyptur af Prentmeti.

Lúðrablástur á mörkuðum

Blásið var í lúðra á hlutabréfamörkuðum sumarið 1997. Þann 18. júní fjallaði forsíðufrétt Viðskiptablaðsins um miklar hækkanir á gengi hlutabréfa sem skráð voru á Verðbréfaþingi Íslands. Gengi hlutabréfa hafði hækkað um 50% frá ársbyrjun og mikil stemmning á markaðnum ólíkt því sem viðgengst nú á hinum síðari tímum. Umtalsverður fjöldi félaga var skráður i Kauphöllina og kemur fram í forsíðufréttinni að meðal félaga sem höfðu verið skráð á árinu væru Fóðurblandan, Samherji og SÍF. Þá segir frá miklum áhuga á hlutabréfum í Plastos – staðnum þar sem plastpokarnir urðu til á sínum tíma – á forsíðunni.

Bjarni tekur við FBA

Á árinu 1997 var svo upplýst á forsíðu Viðskiptablaðsins að Bjarni Ármanson væri alltaf á réttum tíma og alltaf á réttum stað. Bjarni hafði þá tekið við sem bankastjóri Fjárfestingabanka atvinnulífsins (FBA) sem síðar sameinaðist Íslandsbanka. Á þessum tíma voru einmitt þær persónur og leikendur sem áttu mest eftir að láta að sér kveða á næstu árum að stíga fram.

Stórhuga áætlanir Bláa lónsins

Í mars á aldamótaárinu var fjallað um stórhuga áætlanir eigenda og stjórnenda Bláa lónsins um uppbyggingu. Í viðtali við Grím Sæmundsen, þáverandi framkvæmdastjóra lónsins, var þá stefnt á að gera Bláa lónið að alþjóðlegu vörumerki á sviði heilsutengdrar starfsemi með hótelrekstri, vöruframleiðslu og heilbrigðisþjónustu. Þau áform gengu svo sannarlega eftir þó svo að Reykjaneseldar, sem nú standa yfir, feli í sér miklar áskoranir fyrir reksturinn.

Drög að útrás

Á þessum tíma voru menn farnir að leggja drög að íslensku bankaútrásinni sem átti svo síðar eftir að hafa verulegar afleiðingar fyrir efnahagsþróun á Íslandi. Í apríl árið 2000 var sagt frá því að fyrsti íslenski bankinn – Kaupþing – væri tekinn til starfa á erlendri grundu, nánar tiltekið í Lúxemborg.

Krónan á flot

Á fyrstu árum nýrrar aldar var peningastefnu Seðlabankans breytt með lögum og gengi krónunnar leyft að ráðast á gjaldeyrismarkaði meðan seðlabankamenn einbeittu sér að Taylor-reglunni og verðstöðugleika. Á forsíðu Viðskiptablaðsins í byrjun maí árið 2001 var sagt frá mikilli lækkun krónunnar. Daginn fyrir útgáfudag hafði gengi krónunnar lækkað um 6% og hafði það lækkað um 17% frá áramótum. Á þessum tíma kostaði Bandaríkjadalur rétt ríflega hundrað krónur.

Lyfjageirinn í kastljósinu

Lyfjafyrirtækin voru áberandi á upphafsárum aldarinnar. Í lok apríl 2001 var Róbert Wessman, framkvæmdastjóri Delta, í viðtali við Viðskiptablaðið en á þessum tíma óx fyrirtækið hratt og beindi sjónum á sameiningar og samstarf við erlend lyfjafyrirtæki. Þá segir einnig á forsíðu frá því að Netið sé sífellt að ryðja sér til rúms sem auglýsingamiðill.

Hannes og Jón Helgi kaupa Icelandair

Í ársbyrjun 2004 dró svo verulega til tíðinda í íslensku athafnalífi. Þá keyptu Hannes Smárason og Jón Helgi Guðmundsson ráðandi hlut í Icelandair. Í framhaldinu var svo flugreksturinn seldur út úr félaginu og félagið hóf að einbeita sér að fjárfestingum eins og frægt varð síðar meir.

Algjört dúndur

Það var skammt stórra högga á milli á þessum árum. Þann 16. júní 2004 birtist forsíða með fyrirsögninni: Dúndurbanki. Þar var fjallað um kaup KB banka á danska bankanum FIH en með þeim fóru heildareignir bankans upp í 1300 milljarða á þávirði en fram kom í fréttinni að eignir Kaupþings hefðu 600-faldast frá árinu 1996.

Best reknu bankarnir?

Einnig var fjallað um bankana á forsíðu blaðsins í maí 2004. Þar var fjallað um afkomu bankanna í samanburði við aðra norræna banka og spurt hvort þeir væru þeir best reknu í heimshlutanum. Á þessum tíma var hlutabréfaverð íslensku bankanna umtalsvert hærra en annarra banka á Norðurlöndunum. Þannig var verðmatið á íslensku bönkunum á bilinu tvöfalt til þrefalt eigið fé þeirra.

Næstu ár einkenndust af mikilli uppsveiflu í íslensku efnahagslífi og jafnvel drambi í augum sumra. Þrátt fyrir að gefið hafi á bátinn við upphaf árs 2006 þegar settar voru fram áleitnar spurningar um sjálfbærni vaxtar bankanna með tilheyrandi afleiðingum á fjármögnunarkjör þeirra tókst að afstýra meiriháttar skakkaföllum. En þetta var til þess að bankarnir fóru að líta til innlánssöfnunar í auknum mæli í erlendri starfsemi samhliða markaðsfjármögnun. Það átti eftir að reynast afdrifaríkt þegar fram í sótti.

Gullaldarárið 2007 einkenndist af mikilli bjartsýni og nánast viðvarandi hækkunum á mörkuðum framan af. Komi það einhverjum spánskt fyrir sjónir þessa dagana að ríkisbanki sé að ríkisvæða eitt stærsta tryggingafélag landsins hefðu þeir hinir sömu orðið furðu lostnir við að lesa forsíðu Viðskiptablaðsins 27. september 2007.

Dramb er falli næst

Þar var sagt frá því að Geysir Green Energy og Reykjavík Energy Invest, sem var þá fjárfestingararmur Orkuveitu Reykjavíkur, væru að reyna að kaupa stærsta jarðhitafyrirtæki Filippseyja og næststærsta jarðhitafyrirtæki heims og var verðmiðinn 135 milljarðar króna að núvirði. Í umfjöllun Viðskiptablaðsins um málið nokkru síðar kom svo fram að ekki væri síður um að ræða „útrás viðskiptavits en jarðhitaþekkingar“ eins og það var orðað.

2007-bjartsýnin

Hafi einhver efast um bjartsýnina sem þá ríkti má benda á forsíðu helgarblaðs Viðskiptablaðsins í október 2007 en á henni var Tryggvi Þór Herbertsson, þáverandi forstjóri Askar Capital, og í viðtali við blaðið sagði hann frá áformum þessa litla íslenska fjárfestingabanka um að reisa nýja borg á Indlandi í nágrenni við Mumbai.

Syrtir í álinn

En þegar líða tók á veturinn var æ fleirum ljóst að óveðursský væru að hrannast upp yfir íslensku efnahagslífi.

Nánar er fjallað um málið í 30 ára afmælisriti Viðskiptablaðsins. Áskrifendur geta lesið umfjöllunina í heild hér.