Þrátt fyrir að breski hlutabréfamarkaðurinn stefni nú í sinn besta hálfsársárangur síðan árið 2021 virðist innlend eftirspurn eftir breskum hlutabréfum enn vera takmörkuð.
Erlendir fjárfestar hafa sýnt markaðnum aukinn áhuga og hefur innflæði erlends fjármagns í bresk hlutabréf ekki verið meiri í þrjú ár, samkvæmt gögnum frá EPFR og Goldman Sachs sem FT greinir frá..
Á sama tíma hafa innlendir fjárfestar verið nettóseljendur allt árið, sem er öfug þróun við það sem sést í flestum öðrum Evrópulöndum.
Samkvæmt greiningu Goldman Sachs hefur skortur á innlendri fjárfestingu stuðlað að lægra verðmati FTSE 100-vísitölunnar í samanburði við önnur helstu hlutabréfamarkaðsviðmið.
Rannsókn bankans sýnir að þar sem innlent eignarhald hlutabréfa er hátt haldist verðmat þeirra hærra.
Lítil innlend þátttaka leiðir því til hærri fjármagnskostnaðar fyrir skráð félög, dregur úr vaxtartækifærum og hvetur jafnvel fyrirtæki til að skrá sig á erlendum mörkuðum, eins og nýlegt dæmi fjártæknifyrirtækisins Wise, sem flutti aðalhlutaskráningu sína til New York, sýnir glöggt.
Ástæður þeirrar tregðu sem einkennir breska fjárfesta eru margþættar. Lífeyrissjóðir hafa áratugum saman minnkað vægi hlutabréfa í eignasöfnum sínum og beint fjármagni í öruggari eignaflokka.
Nýleg ákvörðun stórs lífeyrissjóðs, Scottish Widows, um að lækka hlut breskra hlutabréfa í eignasafni sínu endurspeglar þessa þróun.
Á sama tíma eru bresk heimili treg til að fjárfesta í hlutabréfum og kjósa heldur að halda fjármunum í reiðufé eða fasteignum. Þessi fjárfestingavenja dregur úr virkni markaðarins og veldur því að verðmyndun verður þrengri og viðkvæmari fyrir sveiflum.
Bresk stjórnvöld hafa brugðist við með því að kynna umbætur á lífeyriskerfinu.
Meðal annars hefur verið boðað að sameina minni lífeyrissjóði, heimila notkun á umframfé í sjóðum með skilgreind réttindi og skýrari viðmið verði sett um arðsemi sjóða.
Slíkar aðgerðir geta ýtt undir meiri hlutabréfafjárfestingu, þó að áhrifin verði líklega takmörkuð án þátttöku almennings.
Til að efla fjárfestingu einstaklinga þarf meira til. Sérfræðingar benda á að nauðsynlegt sé að gera fjárfestingarráðgjöf aðgengilegri og einfaldari fyrir almenning.
Fjármálaeftirlitið (FCA) vinnur nú að endurskoðun svokallaðra ráðgjafa- og leiðbeiningarmarka (“advice-guidance boundary”), sem gæti auðveldað fjármálafyrirtækjum að styðja betur við nýja fjárfesta.
Einnig hefur verið lagt til að sameina mismunandi tegundir skattafrjálsra sparnaðarreikninga (ISA) í eitt sveigjanlegt tæki sem auðveldar fólki að færa sig frá reiðufé yfir í fjárfestingar, án flókinna formsatriða.
Með slíkri umbreytingu gætu byrjendur nálgast hlutabréfamarkaðinn með meira öryggi.
Þrátt fyrir mögulegar kerfisbreytingar kann viðhorf almennings til hlutabréfafjárfestinga að vera stærsta hindrunin.
Í nýlegri YouGov-könnun taldi um þriðjungur svarenda að hlutabréfafjárfesting væri sambærileg við fjárhættuspil, jafnvel þótt langtímaávöxtun á hlutabréfamörkuðum hafi ítrekað verið betri en bæði reiðufé og fasteignir.
Ef þessi viðhorf breytast ekki, segir í skoðanagrein LEX í Financial Times, gæti Bretland verið að taka áhættu – ekki með einstaka fjárfestingu heldur með framtíð eigin hlutabréfamarkaðar.
