Ís­lenska krónan hefur styrkt sig tölu­vert gagn­vart helstu gjald­miðlum síðastliðna hálfa árið. Styrking krónunnar gagn­vart Bandaríkja­dal sker sig þó úr enda hefur dalurinn verið að veikjast gagn­vart helstu gjald­miðlum heimsins að undan­förnu.

Á síðustu sex mánuðum hefur Bandaríkja­dalur farið úr 138,56 krónum í 126,95 krónur sem sam­svarar um 8,38% lækkun.

Þá hefur krónan styrkst um 6,05% gagn­vart Kana­da­dal. Kana­dalur stendur í 92,56 krónum sem er lækkun úr 98,53 krónum á tímabilinu.

Á sama tíma hefur krónan styrkt sig gagn­vart breska pundinu um 2,27%. Pundið hefur farið úr 175,53 krónum í 171,55 krónur.

Gengi krónunnar gagn­vart evru hefur þó haldist nokkuð stöðugt á tíma­bilinu en krónan hefur styrkt sig um 0,75% gagn­vart evru. Evran hefur á tíma­bilinu farið úr 145,73 krónum í 144,63 krónur.

Sam­bæri­lega sögu er að segja um gengi ís­lensku krónunnar og þeirrar dönsku en danska krónan hefur farið úr 19,54 krónum niður í 19,34 krónur sem sam­svarar um 0,77% lækkun.

Sænska krónan hefur aftur á móti styrkst veru­lega gagn­vart þeirri ís­lensku og farið úr 12,59 krónum í 13,23 krónur sem sam­svarar um 5,06% hækkun.

Líkt og Viðskiptablaðið hefur fjallað um hefur gengi krónunnar verið í styrkingarfasa frá miðjum febrúar eftir tíma­bundna lækkun í byrjun árs.

Styrkingin tengist fyrst og fremst minnkandi eftir­spurn líf­eyris­sjóða eftir er­lendum gjald­eyri ásamt inn­flæði fjár­magns frá er­lendum fjár­festum sem keyptu inn­lend ríkis­bréf.

Á fyrri hluta ársins 2024 höfðu líf­eyris­sjóðir keypt er­lendan gjald­eyri fyrir um 80 milljarða króna, líkt og árið á undan.

Nú hefur sú fjár­festing minnkað veru­lega, meðal annars vegna upp­gjörs í kjölfar kaupa bandaríska félagsins John Bean Technologies (JBT) á Marel í janúar, þar sem stór hluti sölu­and­virðisins rann til líf­eyris­sjóða sem fengu greitt í er­lendum gjald­eyri.

Auk þess eiga líf­eyris­sjóðirnir eftir að fá greidda um 50 milljarða króna til viðbótar í gjald­eyri vegna upp­gjörs á HFF-bréfum ÍL-sjóðs, sem ný­lega var samþykkt. Þetta hefur dregið veru­lega úr nettó eftir­spurn þeirra eftir er­lendum gjald­eyri og stutt við krónuna.

Þrátt fyrir þetta hefur verið tals­vert út­flæði vegna greiðslu­korta­notkunar lands­manna er­lendis á fyrstu fjórum mánuðum ársins, meira en á sama tíma í fyrra.

Hins vegar hefur dregið úr fram­virkri stöðutöku með krónunni, sem bendir til þess að fjár­festar telji ólík­legt að gengi krónunnar hækki mikið frekar til skemmri tíma.

Seðla­bankinn telur að mikill óstöðug­leiki á alþjóð­legum fjár­málamörkuðum hafi áhrif á fjár­festingarákvarðanir líf­eyris­sjóða, sem kunna að bíða með frekari fjár­festingar er­lendis, og það styrkir stöðu krónunnar tíma­bundið.

Hins vegar er óvíst hvort þessi þróun haldi áfram, þar sem hún er háð ytri þáttum eins og vaxta­stigi, alþjóð­legri áhættu og inn­lendri neyslu­hegðun.