Sprotafyrirtækið Brineworks sótti nýverið um 2 milljónir evra í fjármögnunarlotu sem samsvarar um 305 milljónum íslenskra króna. Brineworks hefur þróað svokallaðan rafgreini sem í einföldu máli framleiðir koltvísýring (CO2) og vetni (H2) beint úr sjó, sem hægt er að nýta í að búa til sjálfbært eldsneyti.
Guðfinnur Sveinsson, annar tveggja stofnenda, segir fjármögnunina gera félaginu kleift að halda áfram að þróa og framkvæma prófanir á rafgreininum en næstu skref séu síðan að skala tæknina upp.
Sænski vísisjóðurinn Pale blue dot leiddi fjármögnunina en Nucleus Capital, First Momentum og Founders Factory tóku einnig þátt. „Það voru fimm evrópskir vísisjóðir sem tóku þátt í þessari fjármögnunarlotu en aðalsjóðurinn Pale blue dot er með þekktari loftslagssjóðum í Evrópu,“ segir Guðfinnur.
Sprotafyrirtækið Brineworks sótti nýverið um 2 milljónir evra í fjármögnunarlotu sem samsvarar um 305 milljónum íslenskra króna. Brineworks hefur þróað svokallaðan rafgreini sem í einföldu máli framleiðir koltvísýring (CO2) og vetni (H2) beint úr sjó, sem hægt er að nýta í að búa til sjálfbært eldsneyti.
Guðfinnur Sveinsson, annar tveggja stofnenda, segir fjármögnunina gera félaginu kleift að halda áfram að þróa og framkvæma prófanir á rafgreininum en næstu skref séu síðan að skala tæknina upp.
Sænski vísisjóðurinn Pale blue dot leiddi fjármögnunina en Nucleus Capital, First Momentum og Founders Factory tóku einnig þátt. „Það voru fimm evrópskir vísisjóðir sem tóku þátt í þessari fjármögnunarlotu en aðalsjóðurinn Pale blue dot er með þekktari loftslagssjóðum í Evrópu,“ segir Guðfinnur.
Hann segir félagið ekki vera að einblína sérstaklega á kolefnisförgun þó að vissulega væri hægt að nota rafgreininn til að fanga koltvísýring úr sjónum og farga honum í samstarfi við fyrirtæki eins og Carbfix, en að hans mati á sá markaður enn frekar langt í land með að ná stöðugleika.
„Það sem við erum að einblína á er að lækka kostnaðinn við að búa til sjálfbært eldsneyti“ segir Guðfinnur. „Það sem er að gerast í heiminum er að við erum að reyna að draga úr notkun jarðefnaeldsneytis. Þar sem rafvæðing með batteríum er ekki fýsileg, s.s. í flugi og skipaflutningum, er lausnin rafeldsneyti.“
Þotueldsneyti, metan og dísill á það allt sameiginlegt að vera gert úr kolefni og vetni. Helstu aðferðir til að útbúa rafeldsneyti byrja með koltvísýring og vetni sem grunnhráefni, sem svo eru unnin áfram til þess að mynda eldsneyti sem hægt er að nota beint á t.a.m. flugvélar og skip.
„Við erum að þróa ódýra leið til að vinna koltvísýring og vetni beint úr sjó. Rafeldsneyti er enn ekki útbreitt en við teljum þau vera framtíðina fyrir iðnaði sem ekki er auðvelt að rafvæða. Verð á sólar- og vindorku heldur áfram að lækka um allan heim, og rafgreinar sem búa til vetni úr vatni eru að verða betri og betri. Það sem hefur vantað í virðiskeðjuna er leið til þess að fanga CO2 úr hringrásinni á hagkvæman hátt.”
Miklar vonir hafa verið bundnar við föngun koltvísýrings beint úr andrúmslofti (e. Direct Air Capture) með tækni sem fyrirtæki á borð við Climeworks hafa þróað. Þessi tækni er álitleg fyrir margar sakir en hefur enn ekki náð að sýna fram á lágan kostnað.
Rafgreinirinn sem Brineworks þróar um þessar mundir er kjarninn í annarri aðferð sem snýst um að fanga koltvísýring úr sjó (e. Direct Ocean Capture). Þessi aðferð nýtir þá staðreynd að sjór hefur hærra magn koltvísýrings en andrúmsloft, sem gerir kolefnisföngunina auðveldari.
„Föngun koltvísýrings beint úr yfirborðssjó er nokkuð sambærileg föngun úr andrúmslofti, því sjórinn dregur stöðugt í sig koltvísýring úr loftinu” segir Guðfinnur.
„Vistkerfin okkar hafa borið mikinn skaða af öllum þeim koltvísýring sem mannkynið hefur losað út í kerfið síðustu aldirnar. Við erum að þróa leið til þess að stöðva þennan vítahring - í stað þess að dæla upp meiri olíu og brenna hana munum við búa olíuna til úr þeim koltvísýring sem er nú þegar í hringrásinni, og getum þannig stöðvað frekari losun frá jarðefnaeldsneyti.”
Guðfinnur lærði opinbera stefnumótun í loftslagsmálum í Columbia-háskóla í Bandaríkjunum.
Á meðan náminu stóð kynntist hann Joseph Perryman sem var þá að ljúka „post-doctorate” námi í Stanford-háskóla þar sem hann sinnti rannsóknum við einn virtasta rafefnafræðirannsóknarhóp heims, Jaramillo group. Perryman leiddi vinnu hópsins sem tengdist rafgreiningu á sjó, sem er nátengt þeirri tækni sem Brineworks hefur þróað síðustu misseri.
„Okkar markmið er að koma rafgreininum okkar í þannig horf að það sé hægt að byrja að framleiða hann á skala. Stóru gámaflutningafélögin og flugfélögin eru sífellt að reyna að færa sig úr jarðefnaeldsneyti í rafeldsneyti. Við teljum að okkar tækni verði lykill að því að lækka kostnað við gerð rafeldsneytis og finnum þegar fyrir miklum áhuga frá orkufyrirtækjum og framtíðarnotendum rafeldsneytis,“ segir Guðfinnur.
Hann bendir á að fáir spái því að löng flug eða þungaflutningar á skipum muni á næstu áratugum rafvæðast líkt og samgöngur á landi og því verði rafeldsneyti sjálfbær lausn í þessum tilvikum.
„Orkuþéttni rafhlaðna er svo lítil að það verður alltaf erfitt fyrir stór flutningaskip og farþegaflugvélar að vera alveg rafmagnsknúin, rafhlaðan er einfaldlega of þung. Af þeim sökum verður alltaf erfitt að fljúga með mikið af fólki langar vegalengdir í rafmagnsflugvél,“ segir Guðfinnur.
„Þess vegna þurfa þessi farartæki enn að brenna eldsneyti. Verkefnið er að skipta úr mengandi jarðefnaeldsneyti fyrir sjálfbært rafeldsneyti, gert úr grænni orku.“
Brineworks er skráð og starfar í Hollandi og segir Guðfinnur Amsterdam frábæran stað fyrir rannsóknarvinnu af þessu tagi þar sem þar sé að finna færustu vatnsverkfræðinga heims.
„Það er einnig mikil iðnaðarsaga í Hollandi - þetta er þjóð með bæði frábær hátæknifyrirtæki, stór olíufyrirtæki, stórar hafnir og flugvelli. Þarna er að finna fólk sem kann að skala upp tækni“ segir Guðfinnur og bætir við að stöðugleiki í aðgerðum evrópskra stjórnvalda í loftslagsmálum hafi einnig átt þátt í vali á staðsetningu.
„Evrópusambandið leggur mikið púður í styrki og skattaafslætti í tengslum við rafeldsneyti. Bandaríkin vissulega líka og það eru alls konar jákvæðir hlutir að gerast þar, en pólitískir vindar þar eru óstöðugri og þar sem erfiðara er að spá fyrir um stuðning við rafeldsneytisgerð.“
Fyrsta fjármögnunarlotan hefur gert Brineworks kleift að hefja langtímaprófanir á rafgreinitækninni sinni á Kanaríeyjum.
„Við erum búin að gera miklar prófanir á rannsóknarstofunni í Amsterdam en næsta skref er að keyra tæknina í marga mánuði í senn til að sýna fram á endingartíma rafgreinisins. Við erum að vinna með frábærum samstarfsaðilum við Tækniþróunarmiðstöð Kanaríeyja, og teymið er spennt fyrir komandi tímum,“ segir Guðfinnur.
