Kostnaður við skammtímalán á gulli í Lundúnum hefur rokið upp vegna skorts á gullforða í helstu viðskiptamiðstöð heims fyrir verðmæta málma.
Gullflóð til Bandaríkjanna, þar sem gullbirgðir á Comex-markaðnum í New York hafa aukist um 88% frá forsetakosningunum í nóvember, hefur tæmt markaðinn í Lundúnum.
Fjárfestar eru að reyna að tryggja sér gull áður en hugsanlegir tollar Donalds Trump Bandaríkjaforseta koma til framkvæmda.
Hins vegar eru markaðsaðilar að kvarta yfir töfum við úttektir úr gullgeymslum Englandsbanka en biðin eftir því að geta tekið út gull er komin upp í nokkrar vikur.
Samkvæmt Alþjóðagullráðinu (World Gold Council) hefur kostnaður við vikulán á gulli rokið upp í um 10% á ársgrundvelli, samanborið við 2-3% áður.
„Það er meira gull í Bandaríkjunum en venjulega, en minna í London en eðlilegt væri,“ segir John Reade, aðalmarkaðsfræðingur Alþjóðagullráðsins. „Þetta veldur truflunum á gullmarkaðinum og hækkar lántökukostnað.“
Lántakar á gulli eru yfirleitt viðskiptabankar og aðilar í iðnaði, svo sem gullbræðslur, skartgripaframleiðendur eða framleiðendur rafeindatækja, sem þurfa að nota gull tímabundið og kjósa frekar t.d. að leigja það en að kaupa og geyma.
Gullverð hefur hækkað um meira en 8% það sem af er ári vegna ótta við viðskiptastríð á heimsvísu og hefur náð mörgum sögulegum hámarki.
Á þriðjudag hækkaði það um 1% og náði nýju metverði, 2.845 Bandaríkjadölum á hverja troy únsu.
Óstöðugar vaxtahækkanir á gullmarkaði
Vaxtarstig á leigu fyrir gull hefur náð hámarki í 12% að undanförnu, samkvæmt Philip Newman, framkvæmdastjóra hjá Metals Focus, ráðgjafarfyrirtæki á sviði verðmætra málma í London. „Vaxtastigið er mun hærra en venjulega og líklegt að það haldist sveiflukennt í einhvern tíma,“ sagði Newman.
Áhyggjur af tollum Bandaríkjanna hafa stuðlað að auknum flutningi á gulli til New York, þar sem gull fæst á hærra verði en annars staðar.
Ruth Crowell, framkvæmdastjóri London Bullion Market Association, sem telur meðlimum sínum stærstu banka heims, segir þó að lausafjárstaða og gullbirgðir í London séu stöðugar.
„Þótt markaðurinn standi frammi fyrir áskorunum vegna verðmunar milli Bandaríkjanna og Bretlands, hefur markaðurinn tekist vel á við þær,“ bætti hún við.
Met eftirspurn eftir gulli
Samkvæmt ársskýrslu Alþjóðagullráðsins náði eftirspurn eftir gulli meti í fyrra og stefnir í annað met í ár vegna aukinna kaupa seðlabanka og fjárfesta. Heildareftirspurn jókst um 1% í fyrra og nam 4.974 tonnum.
Fjárfestingareftirspurn jókst um 25% þar sem bæði áhugi á gullstöngum og fjárfestingum í gullsjóðum sem kaupa beint í málminn jókst.
John Reade hjá Alþjóðagullráðinu segir að „fordæmalaus“ pólitísk og efnahagsleg áhætta vegna stefnu Trump-stjórnarinnar auki aðdráttarafl gulls sem öruggs skjóls fyrir fjárfesta.
„Þessi óvissa mun halda gullverði háu á köflum í ár,“ segir Reade, en bætir við að hann búist ekki við sömu hækkun í ár og í fyrra, þegar gullverð hækkaði um 26%.
Seðlabankar keyptu 1.045 tonn af gulli í fyrra, sambærilegt við árið á undan, sem markaði þriðja árið í röð þar sem kaup þeirra fóru yfir 1.000 tonn.
