Gengi krónu hefur verið nokkuð stöðugt það sem af er ári en samkvæmt greiningardeild Íslandsbanka hafa horfur um vöxt útflutnings á árinu dökknað þó að útlit sé fyrir jafnvægi á utanríkisviðskiptum.
Að mati bankans eru horfur á hóflegri styrkingu krónu næstu misserin en hátt raungengi mun síðan auka líkur á veikingu krónu.
Gengi krónu hefur verið nokkuð stöðugt það sem af er ári en samkvæmt greiningardeild Íslandsbanka hafa horfur um vöxt útflutnings á árinu dökknað þó að útlit sé fyrir jafnvægi á utanríkisviðskiptum.
Að mati bankans eru horfur á hóflegri styrkingu krónu næstu misserin en hátt raungengi mun síðan auka líkur á veikingu krónu.
„Trúlega má skýra gengisþróunina innan ársins bæði með flæði vegna utanríkisviðskipta, flæði tengdu fjármagnshreyfingum og breytingum á stöðutöku með krónu. Það sem af er árinu 2024 hefur gengi krónu verið tiltölulega stöðugt. Til að mynda hefur evran haldist innan bilsins 148-151 á móti krónu frá áramótum fram í júníbyrjun,” segir í greiningu Íslandsbanka sem Jón Bjarki Bentsson aðalhagfræðingur bankans skrifar.
Nýlegar bráðabirgðatölur Hagstofu Íslands um vöruskiptajöfnuð í maí hljóða upp á mun minni vöruskiptahalla en var í apríl en hallinn nam tæpum 21 milljarði í maí samanborið við ríflega 47 milljarða í apríl.
„Á móti gjaldeyrisinnflæði af ofangreindum ástæðum vega til dæmis áframhaldandi erlendar fjárfestingar lífeyrissjóðanna sem námu 83 ma.kr. á síðasta ári. Aðrir innlendir aðilar gætu einnig aukið við fjárfestingar erlendis þegar fram í sækir, sér í lagi ef krónan styrkist tímabundið meira en við væntum.”
Hraðari hækkun launa og meiri verðbólgu hérlendis
Jón Bjarki segir að meðal helstu óvissuþátta um gengisþróunina sé hvernig úr spilist í þróun ferðaþjónustu á komandi misserum.
Ef útflutningstekjur í greininni standa í stað eða dragast saman í ár frá þeim tæpu 600 milljörðum sem hún aflaði í fyrra, minnka líkur á styrkingu á komandi fjórðungum og líkur á einhverri veikingu á komandi vetri verða meiri.
„Gangi spár okkar um þróun gengis krónu, launa og verðlags hér á landi eftir mun slík gengisstyrking ásamt hraðari hækkun launa og meiri verðbólgu hérlendis en gengur og gerist í viðskiptalöndum okkar ýta raungengi krónu nálægt fyrri hágildum sínum undir lok spátímans, þ.e. á árinu 2026,“ segir Jón Bjarki.
„Fara því líkur á frekari styrkingu krónu þverrandi eftir því sem tíminn líður. Að sama skapi aukast líkur á gengisveikingu krónu síðar meir ef ekki verður breyting á slíkri þróun launa og verðbólgu. Væri það í samræmi við þróun síðustu áratuga þar sem raungengið hefur ávallt á endanum leitað í jafnvægi með lækkun á nafngenginu,“ segir Jón Bjarki.