Pétur Óskarsson, formaður Samtaka ferðaþjónustunnar (SAF), gagnrýnir Kristrúnu Frostadóttur forsætisráðherra í aðsendri grein á Vísi í dag. Hann segir nánast ekkert af meiningum Kristrúnar um vandamál vegna vaxtar ferðaþjónustunnar standast einfalda skoðun út frá gögnum um atvinnugreinina.

Kristrún sagði í viðtali við mbl.is fyrir tveimur vikum að skoða þurfi hversu mikill vöxtur í ferðaþjónustunni sé eðlilegur, í samhengi við áherslur um hálaunastörf í áformaðri atvinnustefnu ríkisins sem kynnt verður í haust. Í þeim efnum þurfi að skoða ívilnanir, gjaldtöku og aðgangsstýringu.

Pétur segir að Kristrún hafi þarna sent íslenskri ferðaþjónustu „heldur kaldar kveðjur“ og að ummælin hafi verið með þeim hætti að „þeim þúsundum Íslendinga sem eiga allt sitt undir ferðaþjónustunni rann kalt vatn milli skinns og hörunds“.

„Kristrún gaf í skyn að vöxtur ferðaþjónustunnar væri vandamál og tók undir að ferðþjónustan væri innviðafrek. Hún sagði að ferðaþjónustan kostaði mikið umstang og gaf í skyn að greinin flytti inn of mikið að erlendu vinnuafli sem reyndi of mikið á innviði landsins, húsnæðismarkað, heilbrigðisþjónustu og vegakerfið og drægi úr hagvexti reiknaðan niður á höfðatölu. Að nú þyrfti beinlínis að skoða hvort eðlilegt væri að ferðaþjónustan á Íslandi fái að vaxa áfram.

Því miður, eða öllu heldur sem betur fer, stenst næstum ekkert af þessum meiningum forsætisráðherra einfalda skoðun út frá gögnum og staðreyndum um ferðaþjónustu.“

Pétur segir að yfirlýsingu Kristrúnar um að nú þurfi að stöðva vöxt atvinnugreinar sem ekki hafi vaxið síðustu sjö árin sýna vel að ný atvinnustefna verði ekki langlíf ef atvinnugreinarnar sjálfar taka ekki þátt í mótun hennar, heldur aðeins opinberir starfsmenn eins síns liðs.

Ferðaþjónustan ekki flutt inn meira fólk en aðrar greinar

Pétur segir að vöxt ferðaþjónustunnar raunar alls ekki hafa verið mikill. Greinin sé í raun svipað stór og árið 2018 hvort sem litið er til fjölda ferðamanna eða fjölda starfsfólks í greininni. Þá hafi fjöldi gesta og dvalartími þeirra árið 2024 verið undir árinu 2018 auk þess sem það stefnir í fækkun ferðamanna á þessu ári.

Hann hafnar einnig þeim málflutningi að ferðaþjónustan hafi flutt inn meira af erlendu vinnuafli en aðrar greinar á Íslandi síðastliðin ár og vísar í upplýsingasíðu SAF.

Á árunum 2017-2023 hafi bæði hið opinbera og iðnaðurinn flutt inn fleiri einstaklinga en ferðaþjónustan. Um 75% af heildarfjölgun erlends starfsfólks á tímabilinu hafi verið í öðrum atvinnugreinum en ferðaþjónustu.

Hvað varðar laun í geiranum þá segir hann að ferðaþjónustan skapi allskonar störf bæði í greininni sjálfri og tengdum greinum. Þar sé allur launaskalinn undir.

„Það er leiðinlega lífseig goðsögn að öll störf í ferðaþjónustu á Íslandi séu láglaunastörf. Þeir sem halda slíku fram opinbera fyrst og fremst eigin vanþekkingu á virðiskeðju og umfangi atvinnugreinarinnar.“