Jón Bjarki Bentsson, aðalhagfræðingur Íslandsbanka, segir það afar áhugavert hversu hófleg markaðsviðbrögð hafa verið við stigmagnandi átökum í Miðausturlöndum á síðustu vikum.
Hlutabréfa- og gjaldeyrismarkaðir hafa sýnt lítil viðbrögð og þá var olíuverð ekki lengi að ná jafnvægi eftir snarpa hækkun um helgina.
Verð á hráolíu hefur lækkað verulega síðustu daga eftir að vonir kviknuðu um friðsamlega lausn í átökum Bandaríkjanna og Írans. Olíumarkaðir brugðust snöggt við er vonir kviknuðu um vopnahlé í Miðausturlöndum.
Við opnun markaða í Asíu í nótt lækkaði Brent hráolía um 4,1% niður í 67,61 dali á tunnu.
Lækkunin kom í kjölfar þess að Donald Trump, fyrrverandi forseti Bandaríkjanna, fullyrti að samkomulag um vopnahlé milli Bandaríkjanna og Írans gæti náðst innan sólarhrings.
Verðið lægra nú en þegar stríðið hófst
Í gær hafði Brent olía þegar lækkað um 7,2% og lokaði í 71,48 dölum á tunnu, sem er mesti dagslækkun frá ágúst 2022.
Olíuverð hafði áður hækkað snöggt um helgina þegar markaðurinn brást við loftárásum Bandaríkjanna á kjarnorkumannvirkjum í Íran.
Verðið á tunnunni af Brent hráolíu fór tímabundið upp fyrir 80 dali. Verðir í framvirkum samningur stendur nú í 67 dölum, sem er lægra en þegar átökin hófust í Miðausturlöndum.
Jón Bjarki Bentsson aðalhagfræðingur Íslandsbanka segir það undrunarvert að hækkunin á heimsmarkaðsverði á olíu hafi ekki verið meiri þegar átökin voru enn að stigmagnast.
„Við sáum einnig tiltölulega hófleg viðbrögð á hlutabréfa- og gjaldeyrismörkuðum við átökunum,“ segir Jón Bjarki og bætir við að hann og kollegar hans erlendis hafi verið að velta fyrir sér hvað gæti hafa valdið þessum hófstilltu viðbrögðum.
„Ein ástæða gæti verið að þetta sé spegilmynd af því þegar markaðsaðilar brenndu sig svolítið í apríl þegar það voru sterk viðbrögð við tollayfirlýsingum Trump þá. Að bregðast of hart við þá reyndist ekki ferð til fjár. Það virðist því nú að margir ætluðu ekki að brenna sig á því soði tvisvar og taka hlutunum með ró. Það virtust alltaf vera seljendur til staðar þegar olíuverðið fór upp.“
Hann segir þetta ólíkt því sem sést hefur í fyrri átökum olíuríkja, til að mynda þegar Rússland réðst inn í Úkraínu.
„Maður var fljótur að sjá undir hælana á 100 dala fati af Brent hráolíu þá,“ segir Jón Bjarki.
Fjárfestingabankinn Goldman Sachs spáði því meðal annars í gær að ef Íranir myndi loka Hormússundi myndi verðirð á Brent fara yfir 110 dali.
„Það var þó greinilega þannig núna að stór hluti markaðarins var að veðja á að það væru litlar líkur á að Hormússundið myndi lokast. Ef þú hefðir gefið því einhverjar verulegar líkur hefði það alltaf skilað sér í mun hærra olíuverði.“
Hann segir að einnig verði að hafa í huga að stór hluti olíunnar sem fer í gegnum Hormússund fer til Asíu
„Kína er auðvitað í tengslum við Íran og þeirra áhrifamáttur á hvernig hlutir þróast í þessum ríkjum er verulegur. Það hefur mögulega dregið úr hættunni á að gagnaðgerðir myndu felast í því að loka sundinu.“
„Það væri þá örlítið að slá á höndina sem er að fóðra þá heldur en að slá á hendur Vesturlanda,“ segir Jón Bjarki.
