Heildartekjur í viðskiptahagkerfinu, án fjármála- og vátryggingastarfsemi, voru tæplega 6.298 milljarðar króna árið 2022 samanborið við 5.215 milljarða króna árið 2021, samkvæmt Hagstofu Íslands.
„Hækkunin var óvenju mikil líkt og árið 2021, eða um 21% mælt á verðlagi hvers árs og vel umfram verðbólgu ársins sem var 8,3%. Þetta var jafnframt mesta hækkun heildartekna síðan 2006 en þá jukust tekjur um 24% á milli ára. Aukin eftirspurn, verðbólga og stýrivaxtahækkanir einkenndu árið þar sem afkoma fyrirtækja var góð en mikill tekjuvöxtur veginn niður af vaxandi fjármagns- og aðfangakostnaði,” segir á vef Hagstofunnar.
Samkvæmt útreikningum Hagstofunnar á ferðaþjónustan stóran þátt í aukningunni en ferðaþjónusta á Íslandi er aftur orðin næststærsta atvinnugrein landsins.
Heildartekjur í viðskiptahagkerfinu, án fjármála- og vátryggingastarfsemi, voru tæplega 6.298 milljarðar króna árið 2022 samanborið við 5.215 milljarða króna árið 2021, samkvæmt Hagstofu Íslands.
„Hækkunin var óvenju mikil líkt og árið 2021, eða um 21% mælt á verðlagi hvers árs og vel umfram verðbólgu ársins sem var 8,3%. Þetta var jafnframt mesta hækkun heildartekna síðan 2006 en þá jukust tekjur um 24% á milli ára. Aukin eftirspurn, verðbólga og stýrivaxtahækkanir einkenndu árið þar sem afkoma fyrirtækja var góð en mikill tekjuvöxtur veginn niður af vaxandi fjármagns- og aðfangakostnaði,” segir á vef Hagstofunnar.
Samkvæmt útreikningum Hagstofunnar á ferðaþjónustan stóran þátt í aukningunni en ferðaþjónusta á Íslandi er aftur orðin næststærsta atvinnugrein landsins.
„Mest var hækkun tekna í einkennandi greinum ferðaþjónustu en heildartekjur ferðaþjónustunnar námu tæplega 748 milljörðum króna sem var 79% aukning frá fyrra ári. Tekjurnar voru þar með orðnar meiri að raunvirði en fyrir kórónuveirufaraldurinn árið 2019 og greinin aftur sú næststærsta árið 2022 eða alls 12% af viðskiptahagkerfinu.“
Samkvæmt Hagstofunni var mikill vöxtur í öllum undirgreinum ferðaþjónustunnar en mest áberandi var ríflega tvöföldun á tekjum í farþegaflutningum og hjá ferðaskrifstofum enda opnaðist landið aftur fyrir erlenda ferðamenn að fullu árið 2022.
Þá var 67% tekjuaukning í rekstri gististaða, 71% í leigu á vélknúnum ökutækjum og 23% í veitingasölu og -þjónustu.
„Af öðrum greinum atvinnulífsins má helst nefna 35% aukningu tekna í framleiðslu málma en heimsmarkaðsverð á áli hækkaði mjög snarpt snemma árs 2022 auk þess sem gengi krónunnar veiktist. Svipaðra áhrifa gætti í sjávarútvegi þar sem tekjur jukust um 15%. Þá hækkuðu tekjur í sölu á vélknúnum ökutækjum um 20%, 19% í byggingu húsnæðis og þróun byggingarverkefna og 26% í framleiðslu á kvikmyndum, sjónvarpsefni og tónlist en töluverður vöxtur hefur átt sér stað í greininni undanfarin ár þar sem tekjur hafa aukist jafnt og þétt um 75% síðan 2018.“
Tekjur í fasteignaviðskiptum voru nær óbreyttar árið 2022 miðað við fyrra ár en mikill vöxtur átti sér stað árið 2021 þegar tekjurnar jukust um 34% og greinin skilaði methagnaði.
Tekjur ársins 2022 voru tæplega 274 milljarðar króna samanborið við 275 milljarða króna árið 2021 og því ljóst að snarlega hægðist á fasteignamarkaðinum árið 2022. Af 15 stærstu atvinnugreinum landsins voru fasteignaviðskipti eina greinin þar sem tekjurnar jukust ekki á milli ára.
Þá hækkuðu rekstrargjöld viðskiptahagkerfisins um 19% á árinu eða 894 milljarða króna. Rekstrarkostnaður hækkaði í öllum helstu greinum nema fasteignaviðskiptum en þar hækkaði þó fjármagnskostnaður mikið.
Launakostnaður hækkar um 17%
Launakostnaður hækkaði um 183 milljarða króna eða 17% en var engu að síður tiltölulega lítið breyttur í hlutfalli af tekjum (19,6% samanborið við 20,1% árið áður). Fjöldi starfsmanna jókst hins vegar um rúmlega 8% sem var það mesta síðan 2002.
Hæstur var launakostnaður á hvern starfsmann í sjávarútvegi og jókst hann um 18% en starfsfólki fækkaði einnig um 2% í greininni á milli ára.
„Almennt batnaði efnahagur helstu atvinnugreina hagkerfisins árið 2022. Góð afkoma skilaði auknu eigin fé sem jókst um alls 18% á árinu. Þá batnaði skuldastaða fyrirtækja sömuleiðis þar sem heildarskuldir jukust um einungis 10%, langtímaskuldir hækkuðu um 8% og skammtímaskuldir um 14%. Eignir, sem jukust um 14%, voru því að minna leyti fjármagnaðar með skuldum og var hlutfall skulda af eignum alls 53% árið 2022 samanborið við 55% árið 2021,“ segir á vef Hagstofunnar.
