Samkvæmt heimildum Viðskiptablaðsins hafa átt sér stað óformlegar viðræður í dag um myndun nýs meirihluta í borginni. Ástæðan er ósætti á meðal núverandi meirihluta Samfylkingarinnar, Framsóknar, Pírata og Viðreisnar. Meirihlutasamstarfið hangir á bláþræði samkvæmt heimildum blaðsins.
Eðli málsins samkvæmt verður ekki boðað til kosninga ef meirihlutinn í Reykjavík springur heldur þurfa flokkarnir að koma sér saman um að mynda nýjan meirihluta fram að sveitarstjórnarkosningum í maí 2026.
Þrír kostir í stöðunni
Samkvæmt heimildum Viðskiptablaðsins hafa Sjálfstæðisflokkurinn, Framsókn, Viðreisn og Flokkur fólksins verið í óformlegum samtölum og eru þeir flokkar taldir líklegir til að mynda meirihluta, ákveði Einar Þorsteinsson borgarstjóri að slíta samstarfinu
Borgarfulltrúar í Reykjavík hafa verið 23 talsins frá því í kosningunum 2018, þar áður sátu 15 borgarfulltrúar í borgarstjórn. Það þarf því 12 borgarfulltrúa til að mynda meirihluta.
Það er því einnig hægt að mynda fimm flokka vinstri meirihluta með fulltrúum Samfylkingarinnar, Vinstri grænna, Sósíalistaflokksins, Flokki fólksins og Pírata.
Þá kemur einnig til greina að núverandi meirihluti starfi áfram en samkvæmt heimildum Viðskiptablaðsins er talið líklegt að það yrðu gerðar einhverjar breytingar innan meirihlutans áður en lengra er haldið.
Sjálfstæðisflokkurinn langstærstur í könnunum
Samkvæmt niðurstöðum nýrrar könnunar Gallup á fylgi flokkanna í borginni, sem Viðskiptablaðið greindi frá í vikunni, er fylgi Pírata og Framsóknarflokksins á góðri leið með að þurrkast út.
Sjálfstæðisflokkurinn mælist með 31,2% fylgi í könnun Gallup, sem framkvæmd var dagana 13. til 31. janúar 2025. Flokkurinn tekur mikið stökk frá könnun sem gerð var í október en þá mældist flokkurinn með 21,1%. Í borgarstjórnarkosningunum 2022 fékk Sjálfstæðisflokkurinn 24,5% atkvæða og 6 borgarfulltrúa kjörna en samkvæmt nýju könnuninni fengi flokkurinn 8 borgarfulltrúa.
Framsóknarflokkurinn mælist með einungis 3,3% fylgi, sem er svo sem svipað og hann var með í könnun Gallup í október þegar hann mældist með 3,5%. Fylgi Framsóknarflokksins hefur verið á stöðugri niðurleið síðan í kosningunum 2022 þegar hann fékk 18,7% og 4 borgarfulltrúa kjörna eins og áður sagði.
Píratar hafa í gegnum árin verið nokkuð sterkir í borginni, sem dæmi fékk flokkurinn 11,6% atkvæða í kosningunum 2022. Í fjórum könnunum Gallup á síðasta ári mældist flokkurinn með 10,4 til 12,1% fylgi í borginni. Í könnunni sem gerð var nú í janúar hrynur fylgi flokksins niður í 4,4%, sem þýðir að flokkurinn fengi 1 borgarfulltrúa kjörinn.
Það hefur hrikt í meirihlutasamstarfinu á síðustu dögum. Til að mynda studdi Einar og aðrir borgarfulltrúar Framsóknar tillögu Sjálfstæðisflokksins varðandi áframhaldandi veru flugvallarins í Vatnsmýri, og breytingu á aðalskipulagi þar að lútandi.
Á síðustu árum hefur meirihlutinn í borginni kosið gegn sambærilegum tillögum og unnið að þeirri stefnu að flytja eigi flugvöllinn burt úr Vatnsmýrinni.
Einar Þorsteinsson borgarstjóri sagði í þætti Dagmála að afstaða Framsóknar í málinu ætti að koma neinum á óvart en viðurkenndi sömuleiðis að málið hafi haft áhrif á meirihlutasamstarfið.
„Ég skal bara vera hreinskilinn, það hriktir aðeins í, í kringum þetta mál – og eðlilega. Afstaða Samfylkingar og Pírata, og að einhverju leyti Viðreisnar líka, hefur alveg verið skýr að þau vilja flugvöllinn burt. Við höfum ekki verið þar,“ segir Einar.
Vöruhúsið í Álfabakka hefur verið á allra vörum síðustu vikur er Græna tímaldið hefur orðið að tánmynd þeirrar þéttingarstefnu sem meirihluti síðustu ára hefur verið að reka í borginni.
Í viðtali við Viðskiptablaðið um framkvæmdakönnun sagði Einar að hann teldi vöruhúsið ekki vera ástæðuna fyrir fylgistapi Framsóknarflokksins í borginni.
„Ég held að þetta mál hafi eflaust áhrif á stöðu fylgisins að einhverju leyti. Verst er þó sá að þetta er mál sem við í Framsókn berum enga ábyrgð á – en fáum í fangið að bæta úr,“ sagði Einar.
„Okkur tekst greinilega ekki nægilega vel að koma til skila þeim árangri sem við höfum náð, t.a.m. í því að snúa við miklum hallarekstri í afgang. Við höldum þó ótrauð áfram og erum þess fullviss að þegar dregur nær kosningum munum við geta sýnt kjósendum að við höfum náð miklum árangri, í rekstri, leikskólamálum og húsnæðismálum svo fátt eitt sé nefnt,“ sagði Einar.
