Launavísitalan hækkaði um 8,2% á síðustu tólf mánuðum, samkvæmt nýrri greiningu Hagsjár Landsbankans. Þó að hækkunartaktur launa hafi hjaðnað frá fyrri árum eru launahækkanir enn langt umfram verðbólgu og þannig fer kaupmáttur í hækkandi.
Sterkar ársskiptahækkanir áttu sér stað í janúar og apríl í kjölfar kjarasamninga en verðbólga hefur samt dregið ákveðið úr raunhækkun launa. Þó hefur kaupmáttur aukist markvisst: í apríl var hann 3,9% hærri en fyrir ári.
Frá janúar 2020 til febrúar 2025 hafa laun verkafólks hækkað um 61,2% og þjónustu-, sölu- og afgreiðslufólks um 58,2%.
Hinum megin á skalanum eru stjórnendur, sem hafa einungis hækkað um 35,1% á sama tímabili, og sérfræðingar sem hækkuðu um 43,3%.
Verðlag hefur samt hækkað um 38,3%, sem þýðir að raunlaun hafa aukist á flestum víddavangum – nema hjá stjórnendum, sem hafa raunverulega séð kaupmátt sinn rýrna.
Hraðast hefur launaþróun gengið fyrir sig í atvinnugreinum tengdum ferðaþjónustu, sérstaklega á veitinga- og gististöðum. Næst kemur veitustarfsemi.
Hinn endi kvarðans er fjármála- og tryggingastarfsemi, þar sem laun hækkuðu einungis um 37,8% – undir verðlagsvísitölu, sem jafngildir raunlaunalækkun.
Þessi skarpi munur endurspeglar m.a. áhrif lífskjarasamninganna 2019, sem mörkuðu stefnu um að hækka lægstu laun mest – m.a. gegnum krónutöluhækkanir og þak á hæstu hækkanir.
Samkvæmt aprílshagspá Landsbankans eru horfur á því að vinnumarkaðurinn haldist stöðugur næstu misseri. Þó að atvinnuleysi hafi aukist óverulega undanfarið eru horfur á áframhaldandi vexti í einkaneyslu og útflutningsdrifinni fjárfestingu.
Þegar litið er til samningsbundinna hækkana og söguþróunar launavísitölu eru sterk rök fyrir því að kaupmáttur haldi áfram að vaxa – þó ekki jafnt á milli stétta.
