Lúð­vík Berg­vins­son, lög­maður og fyrr­verandi al­þingis­maður, á ekki rétt á bótum úr máls­kostnaðar­tryggingu fjöl­skyldu­tryggingar sinna vegna meið­yrða­máls sem hann höfðaði gegn Trausta Haf­liða­syni, rit­stjóra Við­skipta­blaðsins, og Myllu­setri ehf. sem gefur blaðið út. Þetta er niður­staða úr­skurðar­nefndar í vá­trygginga­málum.

Sem kunnugt krefst Lúð­vík þess í málinu að þrenn um­mæli í greininni Hjörtun í Namibíu og Borgar­túni , pistli Óðins sem birtist í prent­út­gáfu Við­skipta­blaðsins þann 8. apríl 2020, verði dæmd dauð og ó­merk. Þá var þess krafist að stefndi Trausti myndi greiða honum þrjár milljónir króna í miska­bætur. Héraðs­dómur sýknaði báða stefndu í febrúar og dæmdi Lúð­vík til að greiða 1.500 þúsund í máls­kostnað. Dóminum hefur verið á­frýjað til Lands­réttar.

Áður en dómur var kveðinn upp fór Lúð­vík þess á leit við trygginga­fé­lag sitt að kostnaður vegna málsins yrði greiddur úr máls­kostnaðar­tryggingu fjöl­skyldu­tryggingar sinnar. Flestar fjöl­skyldu­tryggingar inni­halda slík ákvæði en vana­lega er mála­rekstur sem varða vá­tryggðan sem fast­eigna­eig­anda undan­skilinn gildis­sviði hennar. Hið sama gildir um mál sem tengjast starfi hans með ein­hverjum hætti.

Gefið í skyn að hann hafi haft fé af Festi

Pistill Óðins, sem varð kveikjan að máls­höfðuninni, varðar að stórum hluta störf Lúð­víks sem sér­fróður kunn­áttu­maður vegna sáttar sem N1 og Festi gerðu við Sam­keppnis­eftir­litið vegna sam­runa fé­laganna tveggja. Að mati vá­trygginga­fé­lagsins lágu rætur málsins í starfi Lúð­víks sem sér­fróður kunn­áttu­maður og þar með væri bóta­skylda ekki fyrir hendi.

Þessu vildu Lúð­vík og lög­maður hans ekki una og í febrúar, tveimur dögum áður en dómur var kveðinn upp í héraði, var málinu skotið til úr­skurðar­nefndarinnar. Í mál­skoti segir að í pistlinum hafi verið „látið í veðri vaka að [Lúð­vík] hafi haft fjár­muni af til­teknu fyriræki með ó­lög­mætum hætti og „..þannig gefið í skyn að kvartandi hafi gerst sekur um al­var­leg hegningar­laga­brot.““

Lúð­vík byggði á því fyrir nefndinni að í greininni væri að finna æru­meiðandi um­mæli sem fælu í sér ó­lög­mæta mein­gerð gegn honum sem per­sónu. Þá væri það svo að flest meið­yrða­mál mætti með ein­hverjum hætti tengja starfi við­komandi. Undan­þágu­á­kvæðið gæti ekki átt við í málinu þar sem það varðaði ekki störf hans gagn­vart við­skipta­vini heldur „beinist að þriðja aðila sem hafi haft uppi æru­meiðandi um­mæli sem [hann] eigi rétt skv. stjórnar­skrá að leita réttar síns vegna.“

Vörðuðu kunnáttustarfið beint

Vá­trygginga­fé­lagið benti á móti á að orða­lag skil­málanna kvæði ekki á um að málið þyrfti að varða starfið með beinum hætti heldur að vera „í tengslum“ við það. Einnig var vísað í fyrri úr­skurði nefndarinnar, til að mynda í skaða­bóta­máli Ei­ríks Jóns­sonar gegn ríkinu vegna skipunar dómara við Lands­rétt og máls sem Jón Steinar Gunn­laugs­son höfðaði til ó­gildingar á á­minningu sem úr­skurðar­nefnd lög­manna veitti honum. Í báðum til­fellum var bótum hafnað þar sem málin voru í tengslum við störf þeirra.

„Þegar litið er til efnis þeirra um­mæla sem varða réttar­legan á­greining í máli [kvartanda] gegn til­teknum fjöl­miðli og rit­stjóra hans verður ekki annað séð en að þau um­mæli varði störf hans sem sér­stak­lega skipaður kunn­áttu­maður. Slíkur kunn­áttu­maður er skv. lögum skipaður til að hafa eftir­lit með því að skil­yrði til­tekinnar sáttar fyrir­tækis við eftir­lits­aðila séu upp­fyllt. [Lúð­vík] var skipaður til þeirra starfa og um­mæli þau sem hann hefur krafist að verði dæmd dauð og ó­merk varða annars vegar það hvernig hann var skipaður og hvaða þóknun var greidd vegna þeirra starfa,“ segir í niður­stöðu­kafla nefndarinnar.

Að mati nefndarinnar voru skil­málar tryggingarinnar hvorki ó­skýrir né svo ó­sann­gjarnir gagn­vart lög­manninum að það rétt­lætti að þeim yrði vikið til hliðar á grunni ó­gildingar­reglna samninga­réttarins. Um­ræddur á­greiningur félli hins vegar undir undan­tekningar­á­kvæðið enda „ó­tví­rætt […] í tengslum við störf [kvartanda] þar sem um­mæli þau sem hann hefur krafist að verði dæmd dauð og ó­merk varða með beinum hætti störf hans.“ Kröfu Lúð­víks var því hafnað.

Úrskurður nefndarinnar, sem er frá 19. mars 2021, í máli nr. 50/2021, er birtur í heild sinni hér .