Óðinn fjallaði í blaði gærdagsins um útboð Íslandsbanka. Íslandsbanki er til sölu í dag á 106,56 til einstaklinga. Gengi bankans við síðustu sölu ríkisins var 117 og gengið á markaði í þessum töluðu orðum er 115,5.
Ríkisendurskoðandi, sem er ekki endurskoðandi heldur stjórnmálafræðingur, skrifaði 71 blaðsíðna skýrslu og sagði gengið 117 of lágt. Hvað segir hann þá um gengið 106,56 ?
Jón Þór Sturluson, sérstakur sendifulltrúi Samfylkingarinnar hjá Ríkisendurskoðun, var fenginn til að aðstoða við skýrsluskrifin. Það var auðvitað fráleidd ákvörðun og sýnir að ríkisstjórnmálafræðingur er með öllu ófær um að gegna embætti ríkisendurskoðanda.
Að síðustu fjallar Óðinn um álit Kristrúnar Frostadóttir á verðlagningunni á bankanum. Hún er jú eins og menn þekkja, einhver allra snjallasti fjárfestir landsins. Breytti 3 milljónum í 30 milljónir á örfáum misserum.
Hér á eftir pistill Óðins í fullri lengd.
Hvar eru ráðleggingar vitringanna þriggja í Íslandsbankasölunni?
Útboð ríkisins á hlutum þess í Íslandsbanka hófst á þriðjudagsmorgun og er ætlunin að selja allt að alla eign ríkisins, eða 45,2% hlutafjárins í bankanum.
Óðinn renndi yfir tilboðsgögnin og bíður nú spenntur, líkt og heimsbyggðin, eftir áliti ríkisstjórnmálafræðingsins sem settur var yfir Ríkisendurskoðun. Á Óðinn að kaupa eða selja?
Ekki síst í ljósi þess að fjármálaráðherrann hefur heimild til að meira en tvöfalda útboðið sem getur haft gríðarleg áhrif á verðmyndun eftir að útboðinu lýkur.
Er Viðreisn að gefa peninga ríkissjóðs?
Enn áleitnari hlýtur sú spurningin að vera, hvort Daði Már Kristófersson fjármálaráðherra Viðreisnar sé að gefa sumum hlut af hlut í bankanum.
Núna eru nefnilega liðin þrjú ár síðan að ríkissjóður seldi 22,5% hlut í Íslandsbanka á 117 krónur og ríkisstjórnmálafræðingurinn skrifaði 71 blaðsíðna skýrslu um að verðið hafi verið of lágt.
Reyndar voru allar ályktanir stjórnmálafræðingsins byggðar á misskilningi um hvernig verðbréfaviðskipti ganga fyrir sig. En engu að síðu. Verðið var of lágt að hans mati.
***
Nú stendur til að selja einstaklingum hið minnsta tvær milljónir á mann á genginu 106,56 á sama tíma og gengi bankans er nú 112 í kauphöllinni. Hvað segir sérfræðingur okkar í stjórnmálafræði hjá Ríkisendurskoðun um þetta. Má bara gefa eignir ríkissjóðs til eignafólks.
Í þessu felst nefnilega ekki jafnræði. Það eru ekki allir sem eiga tvær milljónir króna. Til að gæta fulls jafnræðis hefði þurft að gefa landsmönnum hlut í bankanum en ekki selja fjársterkari aðilum hlut með myndarlegum afslætti.
Þessi spurning er enn áleitnari í ljósi ummæla Daða Más í gærmorgun við félaga sína á Ríkisútvarpinu. Við þurfum ekki að bíða eftir hans skoðun á útboðinu.
Íslenskir bankar eru meðal öruggustu fjárfestinga sem til eru þannig ég held þarna sé tækifæri fyrir almenning hafi hann áhuga á því að eiga hlutabréf.
Nú mega fjármálafyrirtæki ekki selja nokkurs konar fjármálaafurðir virði einnar krónu án þess að birta óskaplega langan fyrirvara um kaupin. Til dæmis í auglýsingum og einblöðungum.
Hvað ætli 300 manna Seðlabanki Íslands, sem fer með fjármálaeftirlit í landinu, segi við þessum ummælum ráðherrans?
***
Hvað segja Jón Þór og Kristrún?
Af einhverri óskiljanlegri ástæðu fékk ríkisstjórnmálafræðingurinn Jón Þór Sturluson til að vinna að skýrslunni um Íslandsbanka sem var skilað haustið 2022. Jón Þór er innmúraður Samfylkingarmaður eins og hann sjálfur útskýrði svo ágætlega fyrir Landsdómi í mars 2012:
Ég í rauninni gegndi ákveðnum störfum strax við myndun þessarar ríkisstjórnar sem um ræðir vorið 2007. Hafði áður verið í bankaráði Seðlabankans og þar var svona liður í því að gegna trúnaðarstarfi fyrir Samfylkinguna að vera formanni hennar innan handar varðandi ráðgjöf um efnahagslega atriði. Ég var eins konar efnahagsráðgjafi Ingibjargar Sólrúnar frá því að ég settist í bankaráðið [innsk. 2005-2007].
Hvað ætli Jóni Þór Sturlusyni finnist um þessa sölu og verðið?
***
Tekur Kristrún þátt?
Það væri líka gagnlegt þegar fólk metur hvort það eigi að taka þátt í útboðinu, eða jafnvel selja, hvað forsætisráðherranum okkar Kristrúnu Frostadóttur finnst.
Hún keypti rétt til að kaupa hlutabréf í Kviku árið 2018 fyrir þrjár milljónir króna og hagnaðist um 30 milljónir króna eftir skatta, að eigin sögn.
Þetta er meðal þess sem hún hafði um málið að segja í Kastljósi 3. október 2021 og hér vitnað í Ríkisútvarpið:
Ekkert óeðlilegt við að hagnast á áhættufjárfestingu.
Eins og staðan er núna í mínu persónulega bókhaldi, þá hef ég fengið þrjátíu milljónir króna út úr þessari fjárfestingu. Sem reyndist bara fáránlega góð fjárfesting.
Nú hefur Kristrún sannað að hún er einn snjallasti verðbréfafjárfestir landsins. Mælir hún með því fyrir sauðsvartan almúgann, sem hefur álíka mikið vit á verðbréfaviðskiptum og veðurfræðingar á veðrinu þá stundina, að hann taki þátt í Íslandsbankaútboðinu?
***
Útboðið árið 2022
Tíminn hefur kennt okkur að útboðið sem Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur réðst í vorið 2022 var mjög vel heppnað með tilliti til verðs og magns.
En það breytir ekki skoðun Óðins að þetta voru vond pólitísk mistök sem sérstaklega Bjarni Benediktsson og Sjálfstæðisflokkurinn máttu ekki við. Sjálfstæðismenn geta þakkað Lárusi Blöndal leiðsögn hans í því máli og eins minnst hans fyrir að reyna að troða handónýtu Icesave-samkomulagi ofan í kokið á þjóðinni.
Öllum verður að standa til boða að kaupa ríkiseignir þegar stendur til að selja þær. Og svona eldfim mál á alls ekki að framkvæma rétt fyrir kosningar – í þessu tilfelli sveitarstjórnarkosningar.
Pistill Óðins birtist í Viðskiptablaðinu sem kom út í gær, miðvikudaginn 14. maí.
