Hvað sem Páll Gunnar Pálsson, forstjóri Samkeppniseftirlitsins, og Hanna Katrín Friðriksson, atvinnuvegaráðherra, segja, þá er aðgengi almennings að upplýsingum um sjávarútveg afar greiður hér á landi. Þetta veit Svanur Guðmundsson, sjávarútvegsfræðingur og framkvæmdastjóri Bláa hagkerfisins, manna best. Meira um það síðar.

Morgunblaðið hefur að undanförnu fjallað um atvinnurekstur Sigurjóns Þórðarsonar, alþingismanns og formanns atvinnuveganefndar. Sem kunnugt er stendur hann í ströngu þessa dagana og er fullur einbeitingar við að keyra í gegn fjölgun strandveiðidaga og afnám kvótasetningar á grásleppu.

Týr sér að Sigurjón hefur engra hagsmuna að gæta í þessum málum og vafalaust er leitun að hæfari manni til að leiða umfjöllun nefndarinnar um þau. Eins og Morgunblaðið hefur greint frá, seldi Sigurjón nýverið hlut sinn í útgerðinni Sleppu. Eiginkona hans, Svava Ingimarsdóttir, fer áfram með 49% hlut í útgerðinni. Sigurbjörg Áróra Ásgeirsdóttir fer nú með 51% hlut í félaginu, þar af 50% sem hún keypti af Sigurjóni og 1% af Svövu.

Eins og Morgunblaðið hefur einnig greint frá, fer Sigurjón áfram með formennsku í félaginu og er prókúruhafi þess. Nýr meirihlutaeigandi er hvorki í stjórn né framkvæmdastjórn og hefur ekki prókúru.

Sleppa á tæplega 700 kílóa grásleppukvóta. Kvótinn var ekki nýttur á vertíðinni og því var fyrirséð að útgerðin myndi missa hann, þar sem veiðiskyldu var ekki sinnt. Það var — réttara sagt — fyrirséð þar til í mars á þessu ári, þegar meirihluti atvinnuveganefndar, öllum að óvörum, lagði fram frumvarp um afnám kvótasetningar á grásleppuveiðum. Þess í stað munu einungis bátar sem höfðu leyfi til grásleppuveiða árið 1997 eiga kost á að fá leyfi til slíkra veiða frá Fiskistofu.

Sigurjón getur bæði haldið og sleppt

Týr sér að þarna er Sigurjón að afsanna máltækið um að ekki verði bæði haldið og sleppt — og á sama tíma að svara endanlega spurningunni um hver standi sjálfum sér næstur: Það er enginn annar en formaður atvinnuveganefndar. Týr óskar Sigurjóni til hamingju með þann árangur.

En aftur að Svani. Í febrúar birti hann opinberlega greinargerð um rekstur Sigurjóns á útgerðarfélaginu Sleppa. Rekstrarsagan bendir til þess að félagið hafi á árunum 2018–2022 greitt laun sem voru verulega undir lögbundnu lágmarki samkvæmt reglum um strandveiðar og fiskiskiparekstur. Samkvæmt skattalögum og reglugerðum um sjávarútveg ber útgerðaraðilum að greiða a.m.k. 21% af aflaverðmæti í laun, sem með launatengdum gjöldum jafngildir u.þ.b. 25% af tekjum.

Sleppa ehf. greiddi aðeins 3,7–12,6% af tekjum í laun og launatengd gjöld þessi ár, sem kann að benda eða gefa vísbendingar um að þarna sé um frávik frá lögboðnu hlutfalli að ræða. Slík skert launaskráning getur:

  • Skert opinberar skatttekjur, þar sem launagreiðslur eru grundvöllur útreiknings tekjuskatts, tryggingagjalds og útsvars.
  • Talist skattalagabrot, ef ekki liggja fyrir rekstrarlegar skýringar sem réttlæta frávikið.
  • Skapað ósanngjarnt samkeppnisforskot, þar sem aðrir útgerðaraðilar fylgja reglum, en Sleppa ehf. lækkar útgjöld sín með ólögmætum hætti.

2,9 milljóna króna leiðrétting?

Misræmið þarna á milli kann að vera um 2,9 milljónum króna, sem hefur í för með sér hlutfallsleg áhrif á ríkissjóð og sveitarfélög. Þetta getur talist brot gegn lögum um skattskil, bókhald og vinnurétt. Týr finnst þetta sérstaklega áhugavert, svona í ljósi þess að ein af réttlætingum stjórnarliða fyrir dellubreytingunum á útreikningi veiðigjalda er einmitt sú að rétta hlut sjómanna.

Týr er einn af föstum ristjórnardálkum Viðskiptablaðsins.