Afkoma Marel hefur verið undir væntingum síðustu misseri en félagið skilaði 31 milljónar evra hagnaði eftir skatta í fyrra, eða sem nemur um 4,6 milljörðum króna á gengi dagsins.
Til samanburðar hagnaðist félagið um 58,7 milljónir evra árið 2022, eða um 8,4 milljarða króna. Fyrsti ársfjórðungur var félaginu einnig þungur, en Marel tapaði 3,2 milljónum evra eða næstum hálfum milljarði, á fyrstu mánuðum ársins.
Árni Sigurðsson forstjóri Marels segir þó mörg sóknarfæri fyrir félagið til að snúa rekstrinum við en merki eru um að ytri markaðsaðstæður séu að batna.
Afkoma Marel hefur verið undir væntingum síðustu misseri en félagið skilaði 31 milljónar evra hagnaði eftir skatta í fyrra, eða sem nemur um 4,6 milljörðum króna á gengi dagsins.
Til samanburðar hagnaðist félagið um 58,7 milljónir evra árið 2022, eða um 8,4 milljarða króna. Fyrsti ársfjórðungur var félaginu einnig þungur, en Marel tapaði 3,2 milljónum evra eða næstum hálfum milljarði, á fyrstu mánuðum ársins.
Árni Sigurðsson forstjóri Marels segir þó mörg sóknarfæri fyrir félagið til að snúa rekstrinum við en merki eru um að ytri markaðsaðstæður séu að batna.
Spurður hvort Marel þurfi að skera niður og hvort slíkt hafi komið til tals í viðræðum stjórna Marels og JBT, segir Árni það ekki endilega vera bestu leiðina ef félagið ætli að sækja fram.
„Við vorum með yfir 8.500 starfsmenn en fórum niður í um 7.500 í árslok 2023. Við erum núna með um 7.300 starfsmenn um heim allan. Þessi fækkun er samhliða þessum minni umsvifum í verkefnum en á sama tíma hafa tekjur frá þjónustu og varahlutum verið að vaxa mjög vel og sú áhersla og innviðafjárfestingar sem við höfum sett í það eru að skila sér,“ segir Árni.
„Eins og við höfum horft á þetta erum við stanslaust að meta hvernig ytra umhverfið er að þróast og hvernig við stillum okkur af miðað við það. Það er ákveðin list í þessu því ef þú skerð alveg inn að beini og markaðurinn tekur við sér getur tíminn sem það tekur að ráða nýtt starfsfólk og þjálfa það upp o. fl. valdið því að afhendingartími til viðskiptavina lengist,“ segir Árni.
Með augun á „stóru dílunum“
Í þessu samhengi bendir hann m. a. á að verð á korni sé byrjað að lækka og skila sér í gegnum virðiskeðjuna.
„Verð á prótíninu hefur einnig verið að þróast í rétta átt. Birgðastaðan í kerfinu eins og t. d. í kjúklingnum í Bandaríkjunum er að lækka, en allt hefur þetta áhrif á getu og vilja viðskiptavina okkar til að fjárfesta í stærri verkefnum.“
Spurður hvernig hann sjái fyrir sér að sækja fram þegar ytra umhverfið nái meira jafnvægi, sér í lagi að stækka pantanabókina, segir Árni Marel vera með þó nokkur tækifæri í höndunum.
„Það sem við höfum verið að gera innanhúss er að auka áhersluna á að greina hvar stærstu tækifærin séu. Það er topplisti hjá mismunandi einingum í fyrirtækinu þannig að forgangsröðunin er mjög skýr,“ segir Árni.
„Við fylgjumst alltaf mjög vel með stóru verkefnunum. Við erum mjög sterkt vörumerki í bransanum og með traust langtímasambönd þannig að við heyrum alveg af „stóru dílunum“ og bjóðum í þau verkefni. Við erum einnig að setja enn meiri áherslu á stöðluðu vörurnar, sem eru sölur á bilinu 30 þúsund evrur upp í 400 þúsund evrur, en „stóru dílarnir“ eru taldir í milljónum evra og Costco-verkefnið var í tugum milljóna sem dæmi,“ segir Árni.
Tækifæri til að umbylta kjúklingavinnslu
Hann bindur einnig miklar vonir við nýja lausn Marels í Bandaríkjunum sem geti verulega hraðað kjúklingaframleiðslu viðskiptavina Marels.
„Þetta gerir viðskiptavinum okkar kleift að auka hraðann á línunni í kjúklingi en Marel er með einkaleyfi á lausninni og enginn. Við erum að ná að auka hraðann um 50-100%, fer eftir verksmiðjum, og auka þannig afköstin töluvert. En þetta er lykilstef í samtölum við viðskiptavini okkar, það eru allir að leita leiða til að auka afköst og ná fram hagræðingu í rekstri og ekki síst skila vöru í hærri gæðaflokki sem var framleidd með sjálfbærum hætti og geta verðlagt hana eftir því.“
Árni segir lausnina eiga möguleika á að umbylta markaðnum í Bandaríkjunum, sem er alltaf að verða stærri hluti af tekjum Marels, en um 30% af allri sölu félagsins koma þaðan núna.
„Við teljum að það séu mjög mikil tækifæri í að umbylta kjúklingavinnslu með þessari tækni,“ segir Árni.
Spurður hvort möguleikar Marels til að sækja fram á Bandaríkjamarkað séu meiri ef af samruna Marels og JBT verði segist Árni sjá tækifæri í samrunanum.
„Það er mikil samlegð í vöruframboði fyrirtækjanna, t. d. eru staðir í virðiskeðjunni þar sem við erum mjög sterk, en JBT er ekki með mikið vöruframboð, þannig að það eru tækifæri til að vinna vel saman.
„Í þeim hluta af virðiskeðjunni sem við köllum frekari vinnslu, sem væri svona týpísk lína sem býr annaðhvort til hamborgara eða kjúklinganagga, sjáum við tækifæri til að sækja betur fram með sameinað vöruframboð til núverandi viðskiptavina og ná þannig fram sölum sem félögin hefðu ekki náð hvort um sig.“
Eins hefur JBT verið að einblína á fleiri endamarkaði og er sem dæmi líka í drykkjarföngum. Lykilmarkaðir Marela, kjúklingur, kjöt, fiskur, plöntuprótein og fóður fyrir gæludýr og fiskeldi, eru sem dæmi aðeins um 40% af tekjum JBT. Segir Árni félögin vera að greina og skoða þessa þætti núna.
